You are here

Spotkanie sieci Resilient Europe w Katowicach

Edited on

06 March 2017
Read time: 2 minutes

Czy miasta mogą być "prężne"? czy mogą nauczyć się odporności na wstrząsy, klęski czy inne długotrwałe czynniki niszczące? Jak mogą sobie poradzić kiedy już do takich zdarzeń doszło? Jak je wzmocnić w obliczu ciągle zmieniającej się rzeczywistości ekonomicznej i społecznej?

Prężność miasta to nie tyle odporność na wpływ niszczycielskich czynników i destabilizujących zdarzeń ile zdolność miast do szybkiego 'powrotu do zdrowia' lub nawet poprawy sytuacji w stosunku do stanu wcześniejszego. Jako taka, prężność miejska jest nieustającym wyzwaniem dla wspólnot, instytucji, przedsiębiorstw i systemów infrastrukturalnych w zakresie właściwego nastawienia do aktualnych trendów i przyszłych przemian. Nad tymi zagadnieniami zastanawiają się Katowice oraz inne miasta skupione w sieci Resilient Europe.

 

Krótko o sieci

W sieci Resilient Europe zaangażowane jest 11 miast z 9 europejskich krajów: Rotterdam (Holandia, partner wiodący sieci), Glasgow i Bristol (Wielka Brytania), Antwerpia (Belgia), Potenza (Włochy), Ioanina i Saloniki (Grecja), Burgas (Bułgaria), Malmö (Szwecja), Vejle (Dania) oraz wymienione wcześniej Katowice. Celem sieci jest wzmocnienie "prężności" (resilience) i poprawa zrównoważonego rozwoju uczestniczących w niej miast. Poszczególne miasta znacząco się między sobą różnią, różne są także problemy i wyzwania, z jakimi chcą się mierzyć poprzez swoje zaangażowanie w prace sieci. To sprawia jednak, że Resilient Europe staje się niezwykle interesującym eksperymentem współpracy, który może zaowocować ciekawymi rozwiązanimi i pomysłami.

Wyzwania dla prężności miast

W dniach 21-22 września 2016 r. odbyło się w Katowicach transnarodowe spotkanie sieci Resilient Europe. Rozpoczęło się od prezentacji wyzwań zidentyfikowanych w tych dzielnicach, które są przedmiotami prac poszczególnych miast. Przedstawiciele Rotterdamu - lidera sieci - wskazywali na relatywnie wysoki poziom bezrobocia, niski poziom edukacji i niewielkie przychody mieszkańców wybranej dzielnicy, natomiast w Glasgow głównym problemem są ograniczone możliwości komunikacyjne oraz kwestia dostępu mieszkańców do dobrej jakościowo żywności. W Katowickiej dzielnicy Załęże za główną barierę korzystnych przemian uznano bardzo niekorzystną sytuacje społeczną, która skutkuje szeregiem trudności w wymiarze rodziny, pracy, edukacji i przestrzeni miejskiej. Istotnym problemem miast były także konsekwencje zmian klimatu - a szczególnie powodzie opadowe, z którymi  Burgas, Antwerpia, Vejle oraz Malmö mają problem. Wskazywano także na degradację środowiska, słabą jakość powietrza, niską aktywność mieszkańców, występowanie wyraźnych nierówności społecznych.

Ambicje i oczekiwania

Z dwuletnią pracą w ramach sieci wiąże się wiele ambicji i oczekiwań. Miasta liczą na to, że dzięki podjętym działaniom uda się w większym stopniu zaangażować mieszkańców w życie lokalnych społeczności i zaktywizować ich przedsiębiorczość, poprawić możliwości transportowe i uczynić dzielnice lepszymi, bardziej zrównoważonymi przestrzeniami pracy i życia. Uczestnicy sieci Resilient Europe zakładają także uzyskanie efektu domina, czyli powtórzenie korzystnych efektów w innych dzielnicach.

Wizja jako busola sukcesu

Drugi dzień spotkania był poświęcony tematyce WIZJI - inspirującemu obrazowi przyszłości, który będzie aktywizował mieszkańców i ukierunkowywał dalsze działania. W swojej prezentacji Niki Frantzeskaki - główny ekspert sieci - przedstawiła kluczowe znaczenie wizji oraz metody, które ułatwiają wypracowanie konsensusu jednoczącego różnych interesariuszy, uczestników grupy działania. Stało się to podstawą dyskusji warsztatowej prowadzonej między przedstawicielami miast o zbliżonych problemach.

Inspirujące doświadczenia Rotterdamu - mapowanie możliwości

Pozytywne inspiracje są cenne na każdym etapie realizacji dowolnego przedsięwzięcia. Dla sieci Resilient Europe taką inspirację stanowiły doświadczenia lidera sieci - Rotterdamu. Przedstawiciele miasta - Marcel van Blijswijk oraz Tony Boxman - zaprezentowali swoje dotychczasowe osiągnięcie - mapę możliwości dzielnicy Feijenoord, która pozwoliła na wykorzystanie lokalnych tradycji i tożsamości i rozwój wielu przedsiębiorstw rękodzielniczych. Marcel van Blijswijk podsumował działania związane z przedsięwzięciem jako "rozeznawanie lokalnych aktywności, potraktowanie ich poważnie oraz umożliwienie rozwoju".

Sieć Resilient Europe jest pierwszym przedsięwzięciem na terenie Polski próbującym wykorzystać koncepcję prężności miejskiej do radzenia sobie z problemem zrównoważonego rozwoju na obszarze miasta. Korzysta z wiedzy i doświadczenia Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, które jest pierwszym ośrodkiem zajmującym się tym zagadnieniem. Projekt trwać będzie do połowy 2018 r.