Social media om de lokale handel te versterken: de zaak van de Semaest in Parijs

In Parijs kan een ambachtelijke speelgoedwinkel of een boekenwinkel met een cafetaria een goede reden zijn om gebieden te bezoeken die niet gewoontegetrouw door de toeristen zijn overspoeld of door bewoners zijn bezocht. Het zou echter moeilijk zijn voor bewoners en toeristen om constant op de hoogte te blijven van de nieuwe producten en activiteiten georganiseerd door de winkels buiten het stadscentrum zonder de web portalen en pagina's op sociale media die de laatste jaren bijdragen aan de populariteit van deze winkels. In heel Europa draagt ​​het wijdverspreide en groeiende gebruik van sociale media bij aan de zichtbaarheid van kleine detailhandelsbedrijven in een tijdperk waarin de detailhandel door wereldwijde platforms als Amazon een revolutie ontketende. Parijs is zo toegewijd aan het verdedigen en ondersteunen van kleine winkels, dat het een geïntegreerde strategie heeft ontwikkeld die sociale media een beslissende rol geeft als motor voor economische groei. Deelname aan het URBACT Network Interactive Cities heeft het kader versterkt dat werd gecreëerd door Semaest, het semi-openbare planningsbedrijf van Parijs dat economische ontwikkeling en commerciële diversiteit in verschillende delen van de stad bevordert.

Een van de dingen die Semaest doet, is verlaten winkels kopen om ze dan tegen lage marktprijzen te huren om delen van de stad, waar kleine winkels en diensten langzamerhand verdwijnen, nieuw leven in te blazen. Dankzij deze aanpak kon het bedrijf 465 huurders ondersteunen via alle verschillende stappen in de richting van het creëren van innovatieve, kwaliteitsvolle winkels. Deze dialoog en ondersteuning heeft het bedrijf meer bewust gemaakt van de risico's van de e-commerce voor het voortbestaan ​​van de lokale bedrijven, maar ook van de kansen die verbonden zijn aan het gebruik van apps, webportals en sociale media, die kunnen bijdragen aan het aantrekkelijker en succesvoller maken van lokale winkels.

"We zijn ons zeer bewust van de moeilijkheden van de detailhandel. In 2014, toen het debat over de rol van e-commerce en wereldwijde platforms toenam, dachten we dat we iets moesten doen om winkeliers ertoe aan te zetten sociale media te gebruiken, een website te maken of om aanwezig te zijn op Google Maps", Emmanuelle Emeriau - Europese projectcoördinator, Semaest.

Om in te spelen op de behoeften die werden vastgesteld tijdens een dialoog met de huurders van hun winkels, lanceerde Semaest in 2015 CoSto - Connecting Stores, een programma gericht op het ondersteunen van winkeliers en ambachtslieden bij het gebruik van sociale media om hun activiteiten te promoten en nieuwe klanten aantrekken. Ontmoetingen (Meetups) en ontbijtsessies met de managers van de bedrijven werden georganiseerd om problemen te bespreken en advies te geven over hoe sociale media hun zichtbaarheid kunnen vergroten. Wat alleen een activiteit van technische assistentie over digitale onderwerpen zou zijn, werd al snel een cruciaal moment in het creëren van een gemeenschap van mensen die elkaar adviseerden en strategieën en technieken testten om het beste uit sociale media te halen. Regelmatig posten van inhoud op Facebook of Instagram, interactie met gebruikers en het promoten van speciale aanbiedingen of aanbiedingen voor de volgers werden dagelijkse activiteiten voor de meeste van de 1250 winkeliers die bij het programma betrokken waren, die hun gemeenschappen inschakelden en nieuwe bezoekers aantrokken in multi-etnische gebieden zoals Belleville of La Goutte d’or, zoals in de nabijgelegen gemeente Montreuil.

"We zien echt het verschil tussen 2015 en nu. Toen we de eerste Meetups organiseerden, moesten we de winkelbewaarder overtuigen om zichtbaar te zijn op Google Maps of op Facebook, nu zijn ze ervan overtuigd: de training was gratis voor hen. In dit programma hadden ze de mogelijkheid om communicatiespecialisten te ontmoeten, hen zeer gedetailleerd advies te geven over verhalen vertellen en berichten die op Facebook of andere sociale mediaplatformen moesten worden gepromoot. De winkeliers zijn zich nu bewust van deze hulpmiddelen, ze kennen hun behoeften, maar hun taak is nog steeds gecompliceerd. Nu moeten ze omgaan met accountancy en providers, en tegelijkertijd hun eigen communicatiestrategieën structureren. We hebben veel winkeliers die in moeilijkheden verkeren, maar we hebben een heel rijk weefsel en netwerk van winkels en een brede ondersteuning voor hen", Emmanuelle Emeriau.

Veel Parijse startups raakten ook betrokken: het CoSto-initiatief hielp startups en kleine winkels om contact te maken en samen te werken. Het doel was om van de winkels een proeftuin te maken voor innovatieve digitale producten en apps die zijn ontwikkeld door jonge ondernemers. De oproepen tot het indienen van voorstellen die Semaest sinds 2016 op de markt bracht, brachten 'flitsende tests' van innovatieve oplossingen op onderwerpen als groene bezorging of online zichtbaarheid. Sommige van deze ervaringen werden geconsolideerd en beter gestructureerd door samenwerking met de belanghebbenden die betrokken zijn bij de URBACT Local Group van Interactive Cities en werden onderdeel van het "CoSto-pakket", een reeks diensten en initiatieven ter ondersteuning van winkeliers in het 18e, 19e en 20e arrondissement van Parijs, de belangrijkste doelgebieden voor Semaest.

Het digitale platform Petitscommerces is een interessant voorbeeld van hoe de samenwerking tussen startups en lokale winkels groei heeft gecreëerd, zowel in de retail als in de digitale sector. Het platform is opgericht door de lokale startuppers Maxime Bedon en Jonathan Chelet en ondersteunt nabijgelegen winkels in hun digitale strategieën door hun verhalen en producten zichtbaar te maken via publicatie van artikelen en foto’s op de speciaal voorziene webpagina's, maar ook door hen nuttige hulpmiddelen te bieden om Facebook of Instagram beter te gebruiken. Meer dan 200 winkels zijn nu aanwezig op Petitscommerces.fr en het netwerk groeit dankzij de mond-tot-mondreclame onder winkeliers. Het platform breidt zijn aanwezigheid ook uit naar andere Franse steden, zoals Bordeaux en Nantes, en heeft nu vijf mensen in dienst.

"We hebben besloten om Petitscommerces.fr in feite te lanceren omdat we ons als zonen van winkeliers (mijn ouders zijn apothekers, de ouders van Jonathan slagers) realiseerden dat onze ouders helemaal niet aanwezig waren op het internet, een gemeenschappelijk probleem van kleine bedrijven. Er is kracht in aantal, dus we hadden het idee om ze allemaal te groeperen op een platform waardoor ze beter zichtbaar konden worden gemaakt op zoekmachines en social-mediaplatforms", Maxime Bedon, oprichter van Petitscommerces.

Organische en ambachtelijke producten, onafhankelijke boekhandels en beautyfarms zijn slechts enkele van de soorten organisaties op het platform, die Parijs weergeven als een stad waar kleine winkels echt het verschil kunnen maken door producten en diensten te leveren die qua kwaliteit onvergelijkbaar zijn met grootwinkelbedrijven. Het dynamisme van Petitscommerces toont niet alleen hoe het promoten van e-commerce en het aantrekken van klanten via sociale media nieuwe inkomsten kunnen creëren, maar ook hoe retail sociaal verbonden is en een actor is in stedelijk welzijn en participatief urbanisme.

Deze doelstellingen worden ook gedeeld door CMaRue, een lokale startup die in september 2017 een samenwerkende app lanceerde waarmee inwoners de kans kregen om de bedrijven te kiezen die ze graag zouden zien in de lege winkels van het 19e arrondissement. In een van de gebieden in Parijs met het grootste aantal lege winkels, stelt de app bewoners in staat om op een kaart het soort boetieks te plakken dat ze in de buurt willen hebben: deze voorkeuren worden vervolgens doorgegeven aan de winkeleigenaars, die kunnen de suggesties gebruiken om de juiste huurder voor hun winkels te vinden.

"Met CMaRue is het mogelijk om mensen van tevoren te mobiliseren, in het voordeel van een bedrijfsactiviteit en niet ertegen, en gezamenlijk aan de behoeften van de buurt te beantwoorden", Nadia Tiourtite - oprichter van CMaRue.

In de eerste maanden van testen zijn er al enkele positieve resultaten: een lege winkel op Boulevard Indochine organiseert La fabrique Nomade, een workshop die wordt gerund door vluchtelingen die een ambacht beheersen, dankzij het bewustzijn van CMaRue over het onderwerp hergebruik van ruimten.

Petitscommerces en CmaRue behoren tot de partners van het CoSto-pakket dat zal worden gepresenteerd aan Parijse winkeliers via een gemeenschappelijke communicatiecampagne op sociale media, de belangrijkste output van het Geïntegreerde Actieplan van Interactive Cities. De promotie van het brede scala aan hulpmiddelen en initiatieven ondersteund door CoSto over digitale onderwerpen (waaronder een crowdfundingplatform gemaakt door de startup Tudigo en de training over digitale onderwerpen aangeboden aan werklozen in achtergestelde gebieden van de stad) zal bijdragen aan de bevordering van nieuwe sociaaleconomische gebieden in het noorden van Parijs en nieuwe startups en investeerders aantrekken.

Maar het gaat niet alleen om zaken. Het uitgebreide en geïntegreerde gebruik van sociale media bevordert ook gemeenschapszin en een gevoel van solidariteit tussen de lokale bewoners. Een voorbeeld van een relevant initiatief gepromoot door CoSto is Le Carillon, een liefdadigheidsorganisatie die met hun socialemediatools een netwerk van winkeliers creëert die daklozen ondersteunen bij basisbehoeften, zoals het gebruik van toiletten of het opladen van telefoons.

Een ander voorbeeld van een combinatie van online tools en activiteiten die op ongewone plaatsen worden gehost, is Lulu dans ma rue, een wijkconciërgedienst die inwoners verbindt die lokale diensten zoals huisverbetering of computerassistentie nodig hebben en diegenen die dergelijke diensten kunnen aanbieden tegen een gereduceerde prijs.

Het bedenken van een nieuwe rol van sociale media en digitale platforms als facilitator en multiplicator van oplossingen gecoproduceerd door een netwerk van winkeliers, startup bijdragers en burgerfunctionarissen is de missie die wordt uitgevoerd door Interactive Cities in Parijs. De stad herinterpreteert de detailhandel van morgen terwijl ze concrete acties test die geleidelijk de straten en buurten veranderen.

Tips voor andere steden

• Houd rekening met en identificeer de behoeften van lokale winkeliers: help hen hun problemen te identificeren
• Betrek de buurt: maak de herlancering van de winkels niet alleen een kwestie van individuele kleine bedrijven, maar een gemeenschappelijk doel voor de hele gemeenschap
• Betrek digitale startups: maak een programma dat winkeliers en startups ondersteunt om gezamenlijke oplossingen te ontwikkelen
• Voorbeeld: maak pilotoplossingen die hun potentieel kunnen laten zien en nog verder kunnen worden verbeterd
• Communiceer: het is essentieel om een ecosysteem in de hele stad te creëren waarin het kan resoneren en een breder publiek kan bereiken.

Originele tekst: Daniela Patti, 28/08/2018

Vertaling: Séverine Baert