FESTIWAL MIEJSKI URBACT W TALLINIE - Co się działo?

Po co się spotkaliśmy?

Uczestnikami festiwalu były miasta które zostały wyróżnione znakiem jakości Dobrej Praktyki URBACT, ale też wiele miast obecnie uczestniczących w sieciach URBACT i pewna liczba takich które dopiero zamierzają rozpocząć przygodę z URBACTem. Każde miasto prezentujące swoją Dobrą Praktykę miało szereg możliwości pokazania swoich osiągnięć na różne oryginalne sposoby, a dokonania same w sobie okazały się być bardzo interesujące dla uczestników. Dzięki obecności na festiwalu miasta mogły też porównać i przemyśleć swoje działania.

Dochodziło dzięki temu do wzajemnego inspirowania i zachęcania niektórych miast do podjęcia się roli Lidera w aktualnym naborze do Sieci Transferu. Wiele z nich zaczęło poważnie się zastanawiać nad możliwością podjęcia się tej roli tym bardziej, że powstał pomysł łączenia niektórych podobnych Dobrych Praktyk, wzbogacając dzięki temu ostateczny wynik.

Polskie miasta, choć mniej liczne niż na poprzednim Festiwalu w Rydze, były dumnie reprezentowane przez cztery Dobre Praktyki URBACT: Księży Młyn z Łodzi, TBS dla absolwentów Poznańskich uczelni, Punkty obsługi mieszkańców poza urzędem w Rzeszowie oraz hotelem wspierającym innowacyjną przedsiębiorczość w Gdańsku. Obecne były też Toruń i Gdynia zainteresowane udziałem w nowych Sieciach Transferu.

Bogactwo rozwiązań w jednym miejscu

Rzadkie są sytuacje, gdy w luźnej atmosferze można porozmawiać bez przeszkód z pracownikami urzędów innych miast europejskich, praktykami miejskimi, burmistrzami i prezydentami czy też przedstawicielami Komisji Europejskiej. Takie spotkania pomagają zrozumieć to wszystko co nas różni ale przede wszystkim to co nas łączy oraz to czym możemy się podzielić.

Na tematycznych dyskusjach panelowych, spotkaniach zwanych "poznaj miasto", gdzie Dobre Praktyki swobodnie tłumaczyły swoje sytuacje oraz sesjach "szybkich randek", a także dzięki wystawie w galerii, w którym odbywały się spotkania koktajlowe można było poznać ciekawe szczegóły Dobrych Praktyk. Dzięki temu bardziej zrozumiałe stawały się ich mechanizmy, a uczestnicy przekonywali się jak wiele można zmieniać w mieście wykraczając poza utarte ścieżki urzędowego procedowania.

Zdjęcie: URBACT flickr

Wśród wielu bardzo ciekawych przykładów możliwych do powielenia były rozwiązania dotyczące takich zagadnień jak innowacyjne zamówienia publiczne, dobrowolne podatki na rzecz rozwoju lokalnej marki, czy przywrócenie do życia podupadłej ulicy handlowej.

Progresywne zamówienia publiczne w mieście Preston oparte są na analizie wydatków. Są formułowane w taki sposób i z użyciem takich kryteriów, które skutkują zwiększeniem udziału lokalnych miejskich i regionalnych oferentów i w wyniku czego zatrzymują większy procent środków na terenie miasta i hrabstwa. Dzięki takiemu podejściu miasto Preston oraz otaczające je hrabstwo Lancashire (odpowiednio ponad 140 tys i 1 mln mieszkańców) odnotowały od początku stosowania tego rozwiązania wzrost liczby miejsc pracy o 2 do 4 tys. Wydatki  zamiast uciekać poza region, na poziomie lokalnym też wyraźnie uległy zwiększeniu do poziomu ponad 200 mln euro rocznie. Warto nadmienić, że kryterium środowiskowe jest również istotne w tym procesie. Preston jest poza tym liderem URBACTowskiej sieci Procure, w której już teraz miasto Koszalin i Lublin uczą się innego podejścia do tego tematu bez zmiany regulacji prawnych na poziomie krajowym.

Miasto Genua przez długi czas przekonywało lokalnych przedsiębiorców do samo-opodatkowania się na rzecz promocji miasta. Po początkowym zrozumiałym oporze lokalni przedsiębiorcy głównie branży turystycznej utworzyli Zespół Roboczy d/s Podatku Miejskiego, który we współpracy z miastem, opracował System Zarządzania Podatkiem Miejskim. Korzyści stały się na tyle oczywiste, że Zespół Roboczy przyjmuje nowych członków i zamierza rozwinąć zakres możliwych wspólnych działań.

Innego rodzaju przykładem jest miasto Antwerpia, w której w jednej z dzielnic główna ulica handlowa, niegdyś przyciągająca bogatszą klientelę, w ostatnich latach ze względu na upadającą rentowność ucierpiała w wyniku sukcesywnego zamykania wielu sklepów (24% lokali handlowych zostało opuszczonych). Miasto podjęło się wysiłku żmudnej inwentaryzacji opuszczonych lokali oraz identyfikacji właścicieli, żeby po uzgodnieniu z nimi, zaproponować mieszkańcom chcącym rozpocząć przygodę z przedsiębiorczością czasowe użytkowanie na preferencyjnych zasadach. Rezultaty są obiecujące: od rozpoczęcia tej inicjatywy powstało ponad 134 nowych sklepów, 70% pustych lokali znalazło  nowych najemców a 60% kreatywnych przedsiębiorców kontynuuje swoją działalność po dwumiesięcznym okresie próbnym.

Wiele innych ciekawych i śmiałych rozwiązań prezentowało się na festiwalu, z takich obszarów jak środowisko, lokalna gospodarka, zarządzanie miejskie, zintegrowany rozwój miejski, rolnictwo miejskie czy przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu. Proponowane rozwiązania miały bardzo różną skalę, ale wszystkie charakteryzowały się udokumentowanymi rezultatami, potencjalną możliwością transferu do innych miast, istotnym znaczeniem dla miast oraz były zgodne z wartościami URBACT. Wszystkie Dobre Praktyki są dostępne pod linkiem URBACT Good Practices.

URBACT Dobre Praktyki Zdjęcie: URBACT flickr

Ciekawe miejsce wydarzenia

Na spotkaniach URBACT unikamy typowych sal konferencyjnych starając się jak najbardziej przybliżyć uczestnikom atmosferę nieszablonowego podejścia w sprawach miejskich. Tak było i tym razem. Cały festiwal odbywał się na terenie oddolnie rewitalizowanego kolejowego obszaru poprzemysłowego. W kilku przestrzeniach o wyraźnie przemysłowym rodowodzie ale ciekawie urządzonych do celów festiwalu, odbywały się równolegle poszczególne sesje.

Zdjęcie: URBACT flickr

Trzeba było parę razy dziennie zmieniać sale i sposób uczestnictwa a czasami nawet obuwie, jak w przypadku Klubu,  w którym obowiązywało specjalnie na tę okazję przygotowane stylowe pantofle i gdzie odbywały się 'szybkie randki' między miastami. To sprawiało, że możliwe stało się lepsze poznanie całości kompleksu i jego potencjału (niejeden uczestnik zrozumiał że mógłby tak samo urządzić swoje poprzemysłowe obszary). Zmuszało również do ruchu, którego brak na konferencjach bywa zabójczy dla koncentracji.

Zdjęcie: URBACT City Festival

Co wynikło z festiwalu

W odróżnieniu od Uniwersytetu Letniego, gdzie uczestnicy uczą się URBACTowskich metod pracy na Festiwalu Miejskim uczestnicy poznają nawzajem swoje dokonania, a przede wszystkim nawiązują kontakty z zamiarem utworzenia Sieci Transferu w obecnie trwającym (do 10-go stycznia) naborze, w których miasta Dobrych Praktyk odgrywałyby rolę lidera i mentora przekazującego swoją dobrą praktykę innym miastom europejskim. Twórczy koktajl dobrych i sprawdzonych pomysłów, aktywnego udziału zainteresowanych miast, twórczego i motywującego podejścia do organizacji samego spotkania skutkował nawiązaniem ogromnej liczby kontaktów i potencjalnych sieci projektowych.

Zdjęcie: URBACT flickr

Jest to okazja dla miast polskich do przyśpieszonej nauki radzenia sobie z wieloma wyzwaniami miejskimi. Miasta uczestniczące na festiwalu już wiedzą jaka jest potencjalna korzyść z uczestnictwa w sieciach.

Pytanie które się nasuwa to: jak wiele innych polskich miast skorzysta z tych możliwości.

Będziemy się starali przekonać je do tego w trakcie nadchodzących Dni Informacyjnych w kilku miastach w Polsce.

Autor: zespół Krajowego Punktu URBACT