W oczekiwaniu na radykalną poprawę jakości powietrza w Krakowie

Kraków od lat podejmuje działania mające na celu poprawę jakości powietrza w Krakowie. W komunikacji publicznej wyższy priorytet nadano bardziej ekologicznej komunikacji tramwajowej. Autobusy i pojazdy miejskie spełniają coraz wyższe standardy emisji spalin, a także systematycznie włączane są do eksploatacji nowoczesne jednostki z napędem hybrydowym lub elektrycznym. Skutecznie przeprowadzono proces legislacyjny prawa miejscowego zakazującego używania pieców węglowych. Przepis wejdzie w życie we wrześniu 2019 r. Wprowadzono też bezpłatną komunikacje miejską dla kierowców w razie wystąpienia poprzedniego dnia wysokiego stężenia zanieczyszczeń powietrza.

Paweł Ciećko z Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska stwierdził, że „sytuacja jest naprawdę zła, ale już nie najgorsza”. Widać pierwsze wskaźniki wskazujące na poprawę jakości powietrza w Krakowie. Ale dopóki nie powstaną skuteczne narzędzia prawne eliminujące z ruchu pojazdy emitujące duże ilości zanieczyszczeń sytuacja nie zmieni się diametralnie. Dużym problemem, szczególnie na pozostałych obszarach województwa jest także nielegalne spalanie odpadów, powodujące wypuszczanie do środowiska wielu szkodliwych związków, w tym benzo(a)pirenu. Problem nasila się w sezonie grzewczym (jesienno-zimowym). Obserwuje się wówczas gwałtowny spadek ilości śmieci odbieranych od gospodarstw domowych. Nie mogą one tak po prostu znikać. Świadczy to, że są one nielegalnie spalane. Inspektorat potwierdza przypadki palenia tekstyliami, foliami ogrodniczymi, miałem, węglem brunatnym.

Partnerzy z Francji walczą o czyste powietrze zdecydowanie dłużej i posiadają zdecydowanie lepszą sytuację. Niemniej jednak nie słabnie u nich zaangażowanie w walce o czyste powietrze. W Bordeaux problemem jest nieprawidłowe palenie drewnem, dlatego miasto wprowadziło szereg narzędzi uświadamiających mieszkańców, a także promowane są piece z zamkniętą komorą spalania.

W Paryżu do walki z zanieczyszczeniami wykorzystano popularną atrakcje turystyczną. Balon de Paris informuje mieszkańców o aktualnym stanie powietrza za pomocą swojego podświetlenia. W zależności od aktualnych stężeń zanieczyszczeń balon zmienia płynnie kolory podświetlenia z zielonego w żółty i czerwony. Do projektu zaangażowano duże towarzystwo ubezpieczeniowe, które wspólnie z agencją Airpafir prowadzi kampanię informacyjną o zagrożeniach płynących z zanieczyszczenia powietrza. Rozpowszechnia się informację o tym, że przeciętny paryżanin wdycha ok. 6 mln szkodliwych cząsteczek na litr powietrza, co odpowiada przebywaniu w pokoju o wymiarze 20m2 z ośmioma palaczami. Oczywiście są to inne substancje, jednak przykład ten trafia do odbiorców uświadamiając ich w jakim stopniu narażeni są na obecność w ich organizmie obcych substancji. Frédéric Bouvier, Dyrektor Airparif przypomniał, że to właśnie stała obecność cząsteczek pyłu zawieszonego do 2,5 μm jest najbardziej szkodliwa dla zdrowia, ponieważ bardzo małe cząstki trafiają do krwiobiegu i odpowiadają za szereg chorób układu oddechowego i krążenia. Dlatego też od 2020 r. w Paryżu będzie obowiązywał nowy system kontroli ruchu samochodów, całkowitym zakazem ruchu objęte zostanie ok. 2% pojazdów, mających ponad 10 lat. Natomiast najmilej widziane będą samochody elektryczne, które będą mieć prawo wjazdu do ścisłego centrum.

Podkreślono, że należy skupiać się na działaniach długofalowych, wpływających na eliminację zanieczyszczeń w dłuższej perspektywie. Akcje krótkotrwałe, takie jak wprowadzenie zakazu ruchu samochodów podczas występowania wysokiego stężenia zanieczyszczeń nie prowadzą do usunięcia największych zagrożeń związanych z zanieczyszczonym powietrzem.

Przed Krakowem odbyły się spotkania w Zabrzu i Gdyni. Dzień później miało miejsce spotkanie w Łodzi. W ostatnim tygodniu października odbędzie się spotkanie w Warszawie, dotyczące zrównoważonej mobilności. Więcej informacji w tym miejscu: http://eco-miasto.pl/informacje/seminaria/

Jakość powietrza jest tematem jednego z czterech partnerstw Europejskiej Agendy Miejskiej (w maju tego roku podpisano Pact Amsterdamski - oficjalny dokument wprowadzający EAM). URBACT jest jednym z ciał doradczych Komisji Europejskiej w sprawach Agendy.