URBACT i zamówienia publiczne: bogactwo wiedzy, którą warto się dzielić

Wspólnie przekształciliśmy zamówienia publiczne (jako temat) z czegoś, co zawsze było obarczone ciężarem biurokracji i różnych wyzwań, w coś, co jest integralną częścią "zintegrowanego rozwoju miejskiego" i jest równocześnie ekscytujące. Rozumiemy przez to, że zamówienia publiczne mogą być traktowane jako jedna z ważnych dźwigni, z których władze miejskie mogą skorzystać, aby sprostać wyzwaniom gospodarczym, społecznym i środowiskowym, a także jako sposób łączenia różnych interesariuszy na rzecz osiągnięcia lepszych rezultatów.

Prace wokół zamówień publicznych podjęte przez miasto Preston, URBACT oraz uczestniczące w tym programie miasta i sieci projektowe (opisane poniżej) zakończyły się opracowaniem "kursu online URBACT na temat zamówień strategicznych", który zostanie uruchomiony 15-go marca 2021 r. Kurs obejmuje 7 modułów i towarzyszące im studia przypadków miast URBACT. Wykorzystuje głębię doświadczenia i wiedzy specjalistycznej, zapewniając skuteczność w podejściu krok po kroku, tak aby miasta mogły działać bardziej strategicznie w ramach zamówień publicznych. Jesteście zainteresowani? Zarezerwujcie miejsce, zapisując się online (kurs w języku angielskim).

Zatem, co wspólnie osiągnęliśmy w temacie zamówień publicznych?

Prace URBACT wokół zamówień publicznych rozpoczęły się w 2015 roku, wraz z uruchomieniem Sieci Planowania Działań ‘Procure’ (w którym uczestniczyły dwa polskie miasta: Koszalin i Lublin – przyp. Tłum.). Prowadzona przez miasto Preston i obejmująca dziesięć innych miast sieć rozpoczęła podróż mającą na celu zmianę percepcji i roli zamówień publicznych. Naszym podstawowym wnioskiem z trzech lat działalności w zakresie planowania działań było to, że zamówienia publiczne muszą być postrzegane jako "cykl". Aby móc włączyć czynniki społeczne i środowiskowe do zamówień publicznych, musi zaistnieć:

- polityczna zgoda i gotowość do zmiany kultury zamówień publicznych;

- zrozumienie, na co i w jaki sposób przeznaczane są istniejące wydatki na zamówienia publiczne w gminie;

- nadrzędna strategia lub podejście do zamówień publicznych, która oprócz spełniania wymogów prawnych, zwraca uwagę na rezultaty ekonomiczne, społeczne i środowiskowe, jakie gmina chce osiągnąć poprzez zamówienia publiczne;

- refleksja nad znaczeniem szerszych rezultatów podczas projektowania zamówień towarów, usług lub robót budowlanych;

- lista pytań odnosząca się do tych szerszych rezultatów w ramach procedury przetargu wraz z oceną odpowiedzi w procesie podejmowania decyzji i wyborze zwycięskiego dostawcy;

- monitorowanie stopnia, w jakim te szersze rezultaty są osiągane podczas dostarczania towarów, usług lub robót budowlanych.

Włączanie się do Agendy Miejskiej UE

W 2017 r. miasto Preston i ja (jako przedstawiciel URBACT) zostaliśmy zaproszeni do udziału i analizy działań w ramach Partnerstwa na rzecz Innowacyjnych i Odpowiedzialnych Zamówień Publicznych w ramach Agendy Miejskiej UE. Poprzez zaangażowanie w działania Komisji Europejskiej, innych programów i instytucji europejskich oraz regionów i miast partnerstwo działało na rzecz dalszego rozwoju wykorzystania zamówień publicznych jako środka do osiągnięcia kluczowych wyników ekonomicznych, społecznych i środowiskowych.

W praktyce rola URBACT była daleka od zwykłej "analizy" - rzeczywiście, wraz z miastem Preston kierowaliśmy pracami Partnerstwa "Pomiaru wydatków i szerszego oddziaływania" oraz przyczyniliśmy się do rozwoju “Budowy Strategii Działania".

Wspieranie miejskiego transferu dobrych praktyk w zakresie zamówień publicznych

Również w 2017 r. miasto Preston otrzymało status Dobrej Praktyki URBACT za prace związane z "analizą wydatków" oraz sposobem, dzięki któremu można ją wykorzystać do opisania procesów i praktyk związanych z zamówieniami publicznymi w mieście. W 2018 r. Sieć Transferu Making Spend Matter rozpoczęła podróż mającą na celu przeniesienie tej Dobrej Praktyki do sześciu innych miast (z udziałem miasta Koszalin - przyp. tłum.).

Sieć ma zakończyć swoją działalność w czerwcu 2021 r. Do tego czasu miasta uczestniczące w sieci URBACT pracują nad zrozumieniem, adaptacją i ponownym wykorzystaniem Dobrej Praktyki w swoich własnych kontekstach a miasto Preston istotnie ją udoskonala. Na konferencji w marcu 2021 r. sieć przedstawi swój ostateczny produkt - zestaw narzędzi dotyczący tego, jak miasta mogą bardziej strategicznie prowadzić zamówienia publiczne.

Od 2019 roku URBACT zaczął również włączać wiedzę o zamówieniach publicznych do działań innych sieci. W ramach ewolucji Sieci Wdrażania URBACT opracował Przewodnik dotyczący wyzwań związanych z wdrażaniem zamówień publicznych i sposobów ich przezwyciężenia, z wyszczególnionymi studiami przypadków.