«Γίνε ταξιδιώτης, όχι τουρίστας» Παρουσίαση του Δικτύου Σχεδιασμού Δράσης Tourism-Friendly Cities (Πόλεις Φιλικές προς τον Τουρισμό)

Δέκα πόλεις έχουν ξεκινήσει ένα νέο «ταξίδι» προκειμένου να εργαστούν μαζί για την προώθηση ενός βιώσιμου αντίκτυπου του τουρισμού στην ολοκληρωμένη αστική ανάπτυξη στο Δίκτυο Σχεδιασμού Δράσης του URBACT Tourism-friendly Cities (Πόλεις φιλικές προς τον Τουρισμό) . Πρωταθλητής σε ένα από τα πιο καυτά θέματα στον κόσμο, η πόλη της Γένοβας στην Ιταλία έχει τον απαιτητικό ρόλο να ηγείται αυτού του νέου δικτύου URBACT το οποίο επιδιώκει να συνδιάσει την πραγματικότητα που βιώνουν οι κάτοικοι, οι τοπικές αρχές, η τουριστική βιομηχανία και οι τουρίστες. Οι δέκα πόλεις-εταίροι: η Γένοβα (επικεφαλής εταίρος), η Μπράγκα (Πορτογαλία), το Κάθερες (Ισπανία), το Ντρούσκινινκαϊ (Λιθουανία), η Αναπτυξιακή Εταιρεία του Ντουμπρόβνικ (Dubrovnik Development Agency, Ουγγαρία), το Dun Laoghaire Rathdown County Council (Ιρλανδία), η Κρακοβία (Πολωνία), το Ροβανιέμι (Φινλανδία) , η Ουτρέχτη (Κάτω Χώρες) και η Βενετία (Ιταλία), θα διερευνήσουν καινοτόμα μοντέλα διακυβέρνησης και δράσης προκειμένου να αποτυπώσουν τις κοινωνικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές διαστάσεις του τουρισμού.

Ο Fausto Cavanna, ιδιοκτήτης του εστιατορίου La Taverna di Colombo στη Γένοβα (Ιταλία), εξηγεί στο δίκτυο των φιλικών προς τον τουρισμό πόλεων  τις προσδοκίες του για βιώσιμο τουρισμό.

Γιατί ο τουρισμός;

Η τουριστική βιομηχανία είναι μια από τις πιο σημαντικές της εποχής μας. Ο τουρισμός, τα ταξίδια και οι συναφείς τομείς αντιπροσωπεύουν το 10,3% του ΑΕΠ στην ΕΕ και το 11,7% της συνολικής απασχόλησης: σε παγκόσμιο επίπεδο, η Ευρώπη πέτυχε τη δεύτερη μεγαλύτερη αύξηση, με 671,1 εκατομμύρια διεθνείς αφίξεις πέρυσι (51% ο αριθμός διεθνών τουριστικών αφίξεων σε παγκόσμιο επίπεδο), αύξηση κατά 8% από έτος σε έτος. Μια μακροχρόνια μελέτη από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού (UNWTO) προβλέπει αύξηση του ευρωπαϊκού τουρισμού, σε περίπου 744 εκατομμύρια τουρίστες (+ 1,8%), ή 41,1% της παγκόσμιας αγοράς, κατά την περίοδο έως το 2030.

Ωστόσο, αυτή η οικονομική προοπτική δεν καταγράφει την πολυπλοκότητα των επιπτώσεων που επιβάλλει το τουριστικό σύστημα παραγωγής στη ζωή της πόλης. Η άνοδος των τιμών στέγασης, η συμφόρηση, η μικρή ισχύς των κανονιστικών ρυθμίσεων σε εταιρείες και τεχνολογίες πλατφόρμας που δραστηριοποιούνται σε παγκόσμιο επίπεδο σε τομείς όπως η φιλοξενία και οι μεταφορές, είναι μόνο μερικές από τις συνέπειες που αλλάζουν σήμερα τη ζωή της γειτονιάς (και τα οικονομικά της πόλης) σε αστικές περιοχές σε όλη την Ευρώπη.

Και ενώ το κακό κρύβεται στις λεπτομέρειες, το ίδιο ισχύει και για τη λύση. Η εξισορρόπηση της σημασίας του τουρισμού για τις τοπικές οικονομίες με την ευημερία τόσο των προσωρινών όσο και των μόνιμων κατοίκων, η εναρμόνιση των σημερινών αναγκών με μελλοντικά περιβαλλοντικά προβλήματα, η προσαρμογή των παρωχημένων μέσων των τοπικών διοικήσεων με τα γρήγορα μεταβαλλόμενα επιχειρηματικά μοντέλα, απαιτεί συλλογικές απαντήσεις και δράσεις.

Για να γίνει αυτό, το προαναφερόμενο δίκτυο θα χρησιμοποιήσει τη μέθοδο URBACT, ακολουθώντας μια ολοκληρωμένη και συμμετοχική προσέγγιση στις αστικές προκλήσεις με έμφαση στις διεθνικές ανταλλαγές και μάθηση. Η ανταλλαγή από ομοτίμους και η συν-μάθηση σε επίπεδο δικτύου θα εκφραστούν σε ολοκληρωμένα σχέδια δράσης σε τοπικό επίπεδο και θα συμβάλουν στην ανάπτυξη ικανοτήτων των βασικών τοπικών ενδιαφερομένων.

Το δίκτυο URBACT Tourism-friendly cities (Πόλεις φιλικές προς τον τουρισμό) ξεκίνησε στις 26 & 27 Σεπτεμβρίου 2019 στη Γένοβα της Ιταλίας.

Τι ακριβώς είναι μία φιλική προς τον τουρισμό πόλη;

Αυτή ήταν η ερώτηση που η κύρια πόλη-εταίρος, Γένοβα, συζήτησε με τους υποψήφιους συνεργάτες του δικτύου όταν ετοίμαζαν την αίτηση για την τελευταία ανοιχτή πρόσκληση των Δικτύων Σχεδιασμού Δράσης του URBACT. Η απάντηση ακολουθεί τη γραμμή ότι η τοπική κοινότητα και οι τουρίστες πρέπει να συνεργάζονται για την αστική βιωσιμότητα. Η πόλη δεν είναι κάτι που πρέπει να θεωρηθεί δεδομένο, μια υπηρεσία στην οποία κάποιος δικαιούται να πληρώσει φόρους ή ένα τέλος επίσκεψης. Πρόκειται για ένα εύθραυστο οικοσύστημα, όπου το κάθε ενδιαφερόμενο μέρος πρέπει να γνωρίζει τις συνέπειες των πράξεων μεταξύ τους. Αυτός είναι ο λόγος που ενώ το δίκτυο αναγνωρίζει τη βασική οικονομική σημασία του τουρισμού, διερευνά επίσης βασικά ερωτήματα σχετικά με το είδος της ανάπτυξης που κάθε πόλη επιθυμεί. Αντί να εστιάζει στις αρνητικές συνέπειες του τουρισμού, το δίκτυο επιθυμεί να κάνει τόσο την ίδια τη βιομηχανία όσο και τους τουρίστες να συμμετέχουν ενεργά στον από κοινού σχεδιασμό λύσεων μαζί με τους κατοίκους και τις τοπικές αρχές.

Συνάντηση με εκπροσώπους της Fairbnb στις 30 Σεπτεμβρίου 2019 στη Βενετία, στο πλαίσιο της προσπάθειας χαρτογράφησης των νέων ενδιαφερόμενων μερών που προτείνουν εναλλακτικά μοντέλα υποστήριξης του βιώσιμου τουρισμού.

Μια αίσθηση του επείγοντος για δράση

Ένα από τα βασικά συμπεράσματα από την εναρκτήρια συνάντηση του δικτύου στη Γένοβα στις 26 & 27 Σεπτεμβρίου 2019 ήταν η αίσθηση του επείγοντος που έζησε κάθε πόλη-εταίρος προκειμένου να βρει έναν τρόπο προόδου για τη διατήρηση της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης σε τοπικό επίπεδο. Υπήρχε επίσης μια κοινή φιλοδοξία ότι το συγκεκριμένο τρέχον έργο URBACT θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως αρχή ενός νέου τρόπου συνεργασίας σε τοπικό επίπεδο και ίσως σε συνεργασία με τις Τοπικές Ομάδες Δράσεις του URBACT (Urbact Local Groups, ULG) να γίνει ένα τοπικό παρατηρητήριο για την παρακολούθηση της προόδου τόσο στα μελλοντικά σχέδια δράσης όσο και σε πρακτικές σε παγκόσμιο επίπεδο.

Το πρώτο βήμα σε αυτήν τη διαδικασία ήταν να αναλύσει η κάθε πόλη-εταίρος την πιο πιεστική πρόκληση της που σχετίζεται με το βιώσιμο τουρισμό. Κατά τη διάρκεια της εναρκτήριας συνάντησης (kick-off meeting), οι συνεργάτες χρησιμοποίησαν ένα «γήπεδο ιδεών» το οποίο είχε σχεδιαστεί για την εκδήλωση προκειμένου να αρχίσουν να σκέφτονται για τα υπάρχοντα προγράμματα υλοποίησης, τα διδάγματα, τις προσδοκίες, την πολιτική δέσμευση και τους διαθέσιμους τοπικούς πόρους που σχετίζονται με την τοπική τους πραγματικότητα. Όλα αυτά τα στοιχεία θα διερευνηθούν λεπτομερέστερα κατά τις επισκέψεις των συνεργατών τους επόμενους πέντε μήνες.

Μπορείτε να παρακολουθείτε τις εργασίες του δικτύου μας και του URBACT για το βιώσιμο τουρισμό ακολουθώντας τα hashtags #sustainabletourism και #tfcities και με την εγγραφή σας στο ενημερωτικό δελτίο του URBACT