Civic eState: Optimaliseren van de omgang met de urban commons

Wat houdt het Transfer Network in?

“Napels is het goede voorbeeld van dit Transfer Network. De stad heeft actief werk gemaakt van het tegengaan van leegstand. Hun aanpak is toentertijd heel succesvol geweest. De stad heeft actief werk gemaakt van het tegengaan van leegstand om gebouwen te vullen door het eigenaarschap van de Italiaanse staat over te hevelen naar de gemeente. Zo kon de gemeente veel dichter op leegstaande gebouwen toezien, en er een nieuwe functie voor bedenken. Hierdoor werd veel van de gebouwen een nieuw leven ingeblazen! Dat bedenken van nieuwe functies gebeurde samen met de gemeenschap. Door de burgers nauw te betrekken ontstond er tevens ruimte voor inspraak en zijn om die reden veel van de gebouwen uiteindelijk in gebruik genomen door diezelfde gemeenschap. Het is juist deze relatie met de gemeenschap die de gemeente Amsterdam zo interessant vindt om van te leren.”

Wat is het doel voor de stad? Waar ligt de concrete uitdaging voor jullie?

“De gemeente Amsterdam is op zoek naar manieren om de relatie met de bewoners, ondernemers en (maatschappelijke) organisaties te innoveren. Deze actoren zorgen voor de identiteit en het karakter dat de stad heeft, zij maken de stad. Het is daarom vanzelfsprekend dat de gemeente hen meer wil betrekken bij het beleid van de stad.

De gemeente Amsterdam is sinds 2010 bezig met het beleid rondom ‘Ruimte voor Initiatief’. Hierbij bekijkt de gemeente hoe de betrokkenheid van actoren in de stad beter kan worden benut en hoe de stad hen kan stimuleren het initiatief te nemen. Er zijn zes manieren waarop de gemeente kansen ziet om betrokkenen uit de stad meer te laten doen: het integreren van de subsidie van projecten die op meerdere thema’s betrekking hebben; verduurzaming van informele zorg, zodat er slimmer wordt samengewerkt met bestaande zorgaanbieders; experimenteren met right to challenge (om taken van de gemeente, inclusief middelen en verantwoordelijkheden, over te dragen aan actoren in de stad); soepelere regelingen rondom vrijwilligerswerk door uitkeringsgerechtigden en statushouders; vastgoed toegankelijk maken voor maatschappelijke initiatieven; en tot slot het laten deel nemen van betrokkenen bij planontwikkelingen in de stad.

Voor de gemeente Amsterdam is het Civic eState Transfer Network dan ook een mooie manier om te zien hoe andere Europese steden omgaan met de nieuwe verhoudingen tussen de gemeente en de actoren in de stad. Dit biedt verfrissende invalshoeken die onze zienswijzen kunnen vernieuwen, aanscherpen en verbeteren.”

Hoe is het netwerk tot stand gekomen?

“Het team Europese subsidies van de Gemeente Amsterdam kwam met de aanzet om deel te nemen aan dit netwerk. Het vinden van verbindingen bij beleidsvraagstukken en de link kunnen leggen met Europese steden is erg belangrijk. Daarin zit ook zeker de meerwaarde van URBACT: het leren van andere steden. Specifiek willen we weten hoe andere steden omgaan met hun actoren in de stad. Het leuke daarvan is dat er zeven steden meedoen die allemaal andere contexten hebben. Maar juist die verschillende invalshoeken brengen verfrissende en innovatieve inzichten met zich mee.”

Waarom is er voor URBACT gekozen?

“Het URBACT Transfer Network Civic eState is een uitstekende gelegenheid om bij de Europese buren in de keuken te kijken. Zijn de uitdagingen vergelijkbaar? Zijn de oplossingen die daar toegepast worden ook nuttig voor Amsterdam? Hebben wij kennis in huis die andere steden kunnen toepassen? Doordat er aan dit programma zeven steden deelnemen (Napels, Barcelona, Gdansk, Gent, Presov en Ias) krijg je een veelvoud aan perspectieven, een waardevolle aanvulling op wat wij als stad zelf kunnen bedenken.”

Hebben jullie al lessen en inzichten opgedaan door deelname aan het URBACT Transfer Network?

“Zeker! Eigenlijk aan de lopende band merken we dat er een enorme meerwaarde zit in het uitwisselen van ideeën en aanpakken tussen steden. Tijdens zo’n Europese samenwerking merk je maar weer eens hoe erg steden op elkaar lijken, van Oost-Europa tot Zuid-Europa. Overal zoekt men naar vernieuwing van de lokale democratie en innovatieve manieren van samenwerking met betrokkenen in de stad. Je hoeft als stad het wiel echt niet opnieuw uit te vinden!”