Daj drugą szansę nieużywanym budynkom mieszkalnym!

Przyczyny występowania zaniedbań i pustych lokali w budynkach są wielorakie. Między innymi to trudne sytuacje własnościowe, takie jak nierozwiązany status własności, ograniczone możliwości lub brak gotowości właścicieli do inwestowania, wielokrotne zmiany własności, spekulacje, bankructwa deweloperów nieruchomości, duże grupy spadkobierców, zadłużenie hipoteczne lub nieruchomości bez właściciela.

Zaniedbane, nieużywane budynki stają się coraz większym problemem: częściowo stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego, negatywnie wpływają na sąsiednie nieruchomości, a wyburzanie budynków zagraża spójności wewnętrznej miast oraz obowiązującej, tradycyjnej strukturze urbanistycznej i zabytkowemu krajobrazowi. Osłabiają również poczucie tożsamości z miastem wśród obywateli.

Jednak budynki mieszkalne, a w szczególności te o wartościach zabytkowych coraz częściej postrzegane są pozytywnie, nie tylko ze względu na ich nierozłączne cechy, takie jak przestronność i świetna lokalizacja, ale także ze względu na możliwości zapewnienia nowoczesnych, dostępnych i niedrogich mieszkań w centrum miasta i zapełnienia niezagospodarowanych miejsc oczekiwanymi funkcjami.

Rozwiązania Chemnitz!

Chemnitz (DE) boryka się z problemem pustostanów, które stanowią tam ponad 18% zasobów mieszkaniowych. Dotyczy to śródmieścia, w szczególności budynków, które powstały w latach świetności miasta w epoce przemysłowej przed I wojną światową. Popyt na nowoczesne i nowo wybudowane domy, nadpodaż zabytkowych kamienic i inne przyczyny przyczyniły się do powstania poważnych stanów degradacji. To z kolei doprowadziło do wysokiego wskaźnika pustostanów, a nawet do rozbiórki niektórych budynków. Wolny rynek nieruchomości i rynek finansowy nie dały tym budynkom drugiej szansy!

Ale miasto Chemnitz zareagowało: W 2006 r. w oparciu o projekt badawczy analizujący opłacalność renowacji starych budynków poprzez współpracę z jego użytkownikami w Chemnitz, powstała " Agentur StadtWohnen Chemnitz)" (Miejska Agencja Mieszkaniowa w Chemnitz). Głównym celem agencji było skoordynowanie odpowiednich interesariuszy i wsparcie alternatywnych projektów mieszkaniowych, aby umożliwić zrównoważony rozwój nieużywanych, zabytkowych budynków mieszkalnych wymagających remontu.

W zasadzie "agencja mieszkaniowa" to rodzaj usługi konsultingowej (koncepcji) przeznaczonej dla zainteresowanych właścicieli zaniedbanych lub niezagospodarowanych nieruchomości, potencjalnych inwestorów oraz mieszkańców zainteresowanych rozwiązywaniem problemów we wspólnocie, a także twórczymi pomysłami na dalsze wykorzystanie budynków. Od samego początku zadaniem "agencji mieszkaniowej" było pełnienie funkcji koordynacyjnej, która łączy ze sobą właścicieli, potencjalnych użytkowników, inwestorów i władze lokalne, a także zapewnia im bezpłatne usługi doradcze w zakresie reaktywacji pustostanów na obszarze poszerzonego śródmieścia, na którym wolny rynek nieruchomości poniósł porażkę.

Usługi są wykonywane przez miejscowe prywatne przedsiębiorstwo, zajmujące się rozwojem obszarów miejskich, które otrzymało to zadanie na drodze publicznego przetargu zleconego przez miasto. "Agencja mieszkaniowa" realizuje również zadania, których administracja miasta nie przewidziała. W tym samym czasie prywatna firma (WGS mbh) gromadzi dodatkowe know-how i analizuje możliwości zatrudnienia.

W związku z tym, że miasto Chemnitz zazwyczaj nie angażuje się bezpośrednio na rynku mieszkaniowym, prywatna agencja mieszkaniowa przedstawiła władzom miejskim możliwość nieformalnego wpływania na rozwój sytuacji w budynkach, które z różnych powodów są dla miasta priorytetowe.

7 kluczowych działań

Aby wypełnić rolę "agencji mieszkaniowej", skoncentrowano się na siedmiu kluczowych działaniach:

1. Identyfikacji obszarów objętych działaniem i budynków wymagających inwestycji.

2. Gromadzeniu odpowiednich danych dotyczących budynków / monitorowanie.

3. Kontakcie z właścicielami budynków.

4. Marketingu budynków.

5. Wizytach na miejscu z zainteresowanymi osobami

6. Łączeniu właścicieli i potencjalnych kupujących.

7. Towarzyszeniu kupującym w kontaktach z wydziałami urzędu miasta i innymi interesariuszami.

Chociaż usługi są bezpłatne, agencja mieszkaniowa "opłaca się" miastu, ponieważ dzięki ponownemu wykorzystaniu i rewitalizacji budynków powstaje zmodernizowana przestrzeń mieszkalna, unowocześniane są dzielnice, zwiększają się dochody podatkowe i unika się korzystania ze środków zastępczych.

W ciągu ostatnich sześciu lat "Agencja mieszkaniowa" stała się głównym punktem informacji o pustostanach na rozległym obszarze centrum miasta Chemnitz. Z sukcesem wspierała, rozpowszechniała i łączyła. Ani same władze publiczne, ani same podmioty prywatne nigdy nie osiągnęłyby takiego poziomu. W efekcie zdecydowano się prowadzić stałą komunikację z oficjalnymi partnerami z różnych segmentów miejskiego samorządu oraz nieformalne, proaktywne podejście z właścicielami, przedstawicielami lokalnych inicjatyw i innymi graczami na rynku nieruchomości.

W czerwcu 2017 r. "Agentur StadtWohnen Chemnitz" otrzymała tytuł "Dobrej Praktyki URBACT" o nazwie "Agencja mieszkaniowa dla kurczących się miast". Program URBACT uzasadnił to w następujący sposób:

"Wiele miast boryka się z problemem pogarszającego się stanu zabytkowych budynków. Związane jest to z występowaniem pustostanów i brakiem odpowiednich funkcji w przestrzeni. "Agencja mieszkaniowa" jako projekt publiczny realizowany przez prywatną firmę oferuje elastyczne i proaktywne podejście przy łączeniu właścicieli, potencjalnych inwestorów lub użytkowników i władz publicznych w celu rewitalizacji tych budynków. Pozytywnym efektem jest wzmocnienie zaangażowania właścicieli, czy też doprowadzenie do ich zmiany oraz kierowanie publicznych dotacji do miejsc, w których można je najlepiej wykorzystać ".

Ta Dobra Praktyka oferuje zatem nie tylko bieżącą poprawę sytuacji miast, które cierpią z powodu wielu pustych miejsc w środku miasta, ale także jest może służyć jako przykład nowych form współpracy i organizowania pośrednich struktur między organami samorządowymi, społeczeństwem obywatelskim i biznesem, które można odnieść do wielu różnych kontekstów.

Sieć transferu URBACT ALT/BAU

Sześć miast w Europie (Konstanca, Ryga, Rybnik, Seraing, Turyn i Vilafranca) dołączyły do Sieci Transferu URBACT ALT / BAU, prowadzonej przez Chemnitz Miasto Dobrej Praktyki, celem przeniesienia i dostosowania modelu dobrej praktyki agencji mieszkaniowej Chemnitz do swoich lokalnych uwarunkowań w miastach. W tym celu partnerzy miejscy w ciągu 24 miesięcy opracują i wprowadzą w życie Plany Transferu modelu dobrej praktyki do swojego miasta. Głównym zadaniem jest reaktywacja wymagających remontu pustych budynków mieszkalnych zlokalizowanych w centrum miasta lub w jego pobliżu. Będzie to możliwe dzięki łączeniu i koordynowaniu właścicieli, potencjalnych inwestorów, użytkowników i władz publicznych w ramach innowacyjnych partnerstw.

Tak więc w ciągu 24 miesięcy, co najmniej 6 kolejnych miast w Europie będzie mogło dać drugą szansę zaniedbanym budynkom mieszkalnym, aby:

• sprawić by życie w mieście stał się lepsze, a mieszkania w centrum miasta były bardziej dostępne cenowo;

• wspierać różnorodność społeczną i integrację mieszkańców,

• zapobiec dalszej degradacji i utracie zasobów dziedzictwa kulturowego,

• zmniejszyć negatywny wpływ zaniedbanych budynków na krajobraz miejski i atrakcyjność dzielnicy.

Nils Scheffler