Internationaal talent verwelkomen
Edited on
28 March 2019URBACT lead expert Willem van Winden bekijkt hoe universiteitsstad Groningen werkt aan het verwelkomen, behouden en integreren van internationale professionals en studenten. Het beleid van Groningen is door URBACT erkend als Good Practice, en geeft Groningen leiding aan URBACT Transfer Network: Welcoming International Talent.
Europese steden worden in toenemende mate multicultureel en internationaal. Ondanks de opkomst van de negatieve gevoelens rond immigratie en de angst voor verlies van identiteit, is het vinden van internationaal talent juist voor veel steden een economische noodzaak. Ze hebben ingenieurs, wetenschappers, kenniswerkers nodig, maar ook loodgieters, verpleegsters en vrachtwagenchauffeurs. Er zijn gewoon te veel vacatures die niet kunnen worden ingevuld door de lokale bevolking of inwoners. Bovendien strijden de Europese universiteiten onderling om de meeste internationale studenten aan te trekken: om een ouder wordende thuisregio te verbeteren, of gewoon als een middel om de beste hersens in huis te krijgen.
In het URBACT Transfer Network "Welcoming International Talent", richten we ons op de vraag hoe steden effectief kunnen omgaan met de uitdaging van het aantrekken, verwelkomen, behouden en integreren van internationale studenten en professionals.
Dit stuit op vraagstukken die niet alleen door de stad alleen kunnen worden beantwoord: het gaat om veel spelers, waaronder de universiteiten, werkgevers, burgers, culturele instellingen, enz. En het raakt vele beleidsterreinen: sociaal, economisch, stedenbouw, huisvesting, enz.
Deze vorm van op vaardigheden gerichte internationalisering betekent vooral voor kleinere en middelgrote steden nieuwe beleidsvraagstukken en uitdagingen. In tegenstelling tot grotere steden en hoofdsteden, hebben ze nooit zulke grote groepen inwoners (tijdelijk of permanent) uit het buitenland gehad, maar nu staan ze voor een nieuwe realiteit.
De stad Groningen is een goed voorbeeld hiervan. Als studentenstad zag de stad het aantal buitenlandse studenten dramatisch groeien in het afgelopen decennium. En de wetenschappelijke staf haar universiteiten is ook internationaler geworden. Tegelijkertijd groeit de lokale economie, die bekwame mensen vereist, maar de bevolking vergrijst en het aantal arbeidskrachten krimpt. Dus voor Groningen is een belangrijke uitdaging om te proberen de punten met elkaar te verbinden: als meer internationale studenten na hun afstuderen in Groningen zouden blijven en een baan zouden vinden - in plaats van naar hun thuisland of een grote stad te vertrekken - zou dit ten goede komen aan voor de stedelijke en regionale economie en de vergrijzing tegengaan. Dit benadrukt projectleider Jan Kees Kleuver ook: "Groningen is in wezen een studentenstad. We moeten meer internationale studenten aantrekken, omdat onze regionale bevolking vergrijst en het aantal studenten kan afnemen .... "
Internationale expats verwelkomen is hard werken
Het is makkelijker gezegd dan gedaan! Er zijn veel barrières. Zonder de Nederlandse taal te beheersen, is het niet eenvoudig om volledig deel te nemen aan de samenleving. Tot voor kort waren de theaters en evenementen in Groningen niet geschikt voor Engelstalige mensen; bovendien, zelfs als de meeste Nederlanders Engels spreken, kan het moeilijk zijn om je weg te vinden in lokale sport- of muziekclubs, het Nederlandse gezondheidszorgsysteem te begrijpen, een internationale school voor je kinderen te vinden of een stage te lopen. En het blijkt dat Nederlandse en internationale studenten ondanks een lage taalbarrière nauwelijks met elkaar omgaan. Dan zijn er ook nog de (studenten) woningtekorten, veel administratieve rompslomp met betrekking tot immigratieregels, enz. Hoe gastvrij is dat?
Er is op veel niveaus in Groningen veel te doen om een gastvrije stad te worden voor internationale expats. Vorig jaar hebben een aantal belangrijke stakeholders - stad, universiteiten, het academisch ziekenhuis en grote werkgevers - besloten om hun krachten te bundelen en een geïntegreerde strategie te ontwikkelen om internationale mensen naar Groningen te halen en te behouden, hen thuis te laten voelen. Er worden een aantal concrete acties ondernomen:
- ontwikkeling van een cultureel gemeenschapsplatform;
- het opzetten van een internationaal huis in het stadscentrum;
- maatregelen om de bureaucratische lasten voor internationals te verlichten;
- steun voor regionale bedrijven om buitenlanders in te huren of stages aan te bieden;
- een buddysysteem, dat lokale mensen verbindt met internationals.
Groningen is erg actief, een voorloper op dit gebied. Het belangrijkste is dat het de internationale massa betrekt bij het ontwerp en de implementatie van elke actie of elk beleid, om er zeker van te zijn dat het goed aansluit. Na het succesvol aanvragen van "URBACT Good Practice", leidt Groningen nu een groeiend netwerk van middelgrote Europese steden die dezelfde ambitie delen.
Welcoming International Talent URBACT Transfer Network
Zoals het er nu uitziet, hebben de steden Bielsko Biala (PO), Debrecen (HU), Leuven (BE), Magdeburg (DE), Parma (IT) en Zlìn (CZ) zich bij het netwerk aangesloten. Ze delen het feit dat ze middelgrote universiteitssteden zijn, met een groeiende toestroom van internationals. Ze hebben allemaal de strategische ambitie om aantrekkelijker en gastvrijer te worden voor internationale professionals en studenten en ze willen leren van het voorbeeld van Groningen. De partners beseffen dat een gemeenschappelijke visie en partnerschap vereist zijn om zaken voor elkaar te krijgen; in de eerste plaats tussen stad en universiteit, maar ook met werkgevers, culturele instellingen, evenementen etc. Dit is verre van gemakkelijk te bereiken en er valt nog veel te leren. De partners hebben zeer specifieke lokale problemen en hebben zelf al opmerkelijke initiatieven ontwikkeld. Alle steden zien het project als een katalysator voor hun eigen ambities en strategieën; door elkaar te beoordelen, hopen ze geïnspireerd te worden en met frisse ideeën naar huis te gaan. De vice-burgemeester van Zlìn zei hierover het volgende: "we zullen niet wachten tot het einde van het project om ons beleid te veranderen: we hopen geïnspireerd te worden door onze partnersteden en beginnen met het samenbrengen van partners vanaf de eerste dag, gezamenlijk acties ontwikkelen en implementeren".
Belangrijkste knelpunten
De partners hebben een aantal specifieke problemen geïdentificeerd waarop de samenwerking moet zijn gericht:
- Internationaal talent aantrekken (samen marketing van de regio oppakken)
- Arbeidsmarktintegratie van buitenlandse professionals en studenten
- Sociale en culturele integratie
- Internationalisering van stedelijke diensten, voorzieningen en voorzieningen
- Huisvesting en huisvesting voor internationals
- Internationalisering van hoger onderwijs en onderzoek
- Het horizontale onderwerp van governance: samenwerking tussen stakeholders, betrokkenheid en activering van internationals
Hoe groeit een boom - en kun je hem verplanten?
Het overzetten van Good Practices is verre van eenvoudig. In dit project vergelijken we de beste werkwijze met een boom: een levend wezen, dat lang heeft moeten groeien en bloeien, en dat wortels heeft in een vruchtbare grond. De stam van de Groningse boom is de veelomvattende strategie van de belangrijkste belanghebbenden in de stad voor internationalisering. De projecten en beleidsprogramma's zijn zijn takken en de bladeren van de boom zijn de zichtbare acties en resultaten van de strategie.
De wortels van de boom bevinden zich onder het oppervlak. Je kunt ze niet zien, maar ze zijn bepalend voor de ontwikkeling van de boom. Ze vertegenwoordigen de onderliggende institutionele structuren die de partners in Groningen hebben geholpen om samen te werken: vertrouwen tussen de belangrijkste spelers en belanghebbenden; een gedeelde ambitie om de stad op te vrolijken als een plek voor internationaal talent; en het gedeelde besef dat samenwerking nodig is in de bredere regio - evenals gedeeld leiderschap, om verantwoordelijkheid te nemen voor iets dat verder gaat dan de belangen van de individuele organisaties en belanghebbenden.
De bodem staat voor culturele aspecten die het voor de boom (stam, takken, bladeren en wortels) mogelijk maken te groeien. Het is een belangrijke bron van voedingsstoffen. In het geval van Groningen is dit de participatieve traditie om burgers (in dit geval: internationals) te betrekken bij het ontwerpen van beleid; en zijn vermogen om samen te werken en middelen toe te wijzen aan het gemeenschappelijke doel, om eventuele opkomende belangenconflicten op te lossen.
De boom kan alleen gedijen in het juiste klimaat en de weersomstandigheden. Dit omvat het politieke klimaat (het stadsbestuur en de verkozen vertegenwoordigers die de beleidsrichting ondersteunen) en het sociale klimaat: een ontvankelijke en ondersteunende lokale bevolking die internationalisering voor een groot deel omarmt. Weer en klimaat kunnen veranderen, met belangrijke gevolgen voor de boom.
Wat betekent dit voor de overdraagbaarheid?
Allereerst is het mogelijk om een hele boom naar een andere plaats over te brengen, maar dit is erg moeilijk, omdat de levensduur van de boom afhankelijk is van zoveel factoren. Dat betekent niet dat het onmogelijk is. Overdracht naar andere steden kan worden overwogen op het niveau van de volledig geïntegreerde programmabenadering, of op het niveau van individuele projecten. Dit laatste zal het gemakkelijkst zijn. Stakeholders in Groningen hebben zeer gedetailleerde projectplannen die ze graag met andere steden delen. Ook worden de digitale platforms (de culturele evenementenwebsite Here & Now en het nieuwe algemene Groningen-platform voor internationals) ontworpen onder de Creative Commons-licentie om replicatie en overdracht mogelijk te maken.
De overdracht van de volledig geïntegreerde aanpak is in zekere zin ook haalbaar, maar het vereist meer inspanningen, krachtige politieke steun van het hoogste niveau en kan meer tijd in beslag nemen, vooral voor steden die zich in een vroeg stadium van de coördinatie van hun internationaliseringsstrategieën bevinden. Ook spelen contextuele factoren een belangrijke rol: de lokale cultuur van samenwerking, machtsverhoudingen tussen belangrijke belanghebbenden, competenties, enz.
Last but not least: hoewel Groningen wordt erkend als Good Practice, valt er alsnog ook veel te leren van de anderen. Zo heeft Magdeburg een zeer interessante welkomstceremonie georganiseerd voor alle nieuwe internationals; Zlìn University heeft een buddysysteem opgezet dat Tsjechische studenten koppelt aan internationale studenten om integratie te bevorderen. Er valt veel te leren van andere bomen in de Europese tuin.
Orginele tekst: Willem van Winden
Vertaling: URBACT in Nederland
Submitted by URBACT punt Ned... on