"Inspirowanie innych miast do podjęcia działań": Clermont-Ferrand miasto URBACT na COP26

Miasta należące do sieci Urban Energy Pact URBACT spotkają się na konferencji ONZ poświęconej zmianom klimatu w Szkocji i zaprezentują tam swoje partycypacyjne podejście do osiągnięcia zeroenergetyczności netto do 2050 roku. Ich główne przesłanie to: miasta każdej wielkości mają do odegrania kluczową rolę w przeciwdziałaniu zmianom klimatu i osiągnięciu celów COP26. Główny partner sieci, Clermont Auvergne Métropole (FR), będzie reprezentowany przez zespół urzędników i ekspertów ds. transformacji energetycznej. Jeden z nich, Nicolas Bonnet - radny delegat ds. energetyki odnawialnej, znalazł chwilę, aby porozmawiać z Amy Labarrière z URBACT przed wejściem do pociągu do Glasgow.

Co chciałby Pan osiągnąć na COP26?

W Szkocji odbędzie się nasze pierwsze od czasów Covid spotkanie twarzą w twarz z miastami partnerskimi "Urb-En Pact" [Urban Energy Pact URBACT] z całej UE. Wielu z nas spotykało się jedynie na wideokonferencjach. To naprawdę ważne, by móc w końcu spotkać się osobiście, podzielić się wiedzą i pomysłami związanymi z transformacją energetyczną, a następnie wrócić do domu i zacząć wprowadzać zmiany, aby poprawić życie naszych mieszkańców.

Jestem podekscytowany, że będę mógł dowiedzieć się, w jaki sposób transformacja energetyczna i kwestie klimatyczne są rozwiązywane w innych krajach. Aby móc napędzać globalne zmiany i reagować na globalne problemy ważne jest, aby zrozumieć siebie nawzajem i zidentyfikować przeszkody i spróbować je wspólnie usunąć. Transformacja energetyczna jest skomplikowana, jeśli każdy robi coś na własną rękę. Dlatego nie mogę się doczekać, aby sprawdzić, co możemy razem osiągnąć! Przed nami długa droga, ale mam nadzieję, że te rozmowy pomogą nam wszystkim osiągnąć postęp.

W czwartek 4 listopada, będę przemawiał podczas wydarzenia poświęconego transformacji energetycznej miast: "When non-Capital Cities deliver the Green Agenda!" (Kiedy niestołeczne miasta wdrażają Zieloną Agendę), wraz z burmistrzami z Europy i USA, przewodniczącym Rady Miasta Glasgow i miejmy nadzieję, z innymi miastami z naszej sieci. Przedstawimy URBACT, sieć Urb-En Pact, naszą metodę pracy i podkreślimy rolę miast takich jak nasze, niepełniącego roli stołecznej w osiągnięciu celów COP w zakresie redukcji emisji CO2.

Dlaczego miasta są tak dobrze przygotowane, aby napędzać ten ruch w kierunku energii odnawialnej?

Jak mówi powiedzenie: "myśl globalnie, działaj lokalnie". Miasta mogą działać szybko, wprowadzać innowacje i zmieniać się z myślą o bardziej zrównoważonej przyszłości. Każdy obszar jest inny, więc jeśli chcemy wdrożyć rozwiązania, które najlepiej odpowiadają potrzebom danego obszaru i oczekiwaniom jego mieszkańców, ważne jest, aby refleksja i dialog odbywały się na poziomie miasta.

Jakie rodzaje działań lokalnych mogą podjąć miasta?

Jeśli chodzi o wytwarzaną na naszych obszarach energię odnawialną, to planujemy obecnie wdrożyć program odzyskiwania metanu z odpadów organicznych. Pozyskany biogaz będzie zasilał autobusy i śmieciarki oraz służył jako paliwo grzewcze, itp...Mobilność jest jednym z obszarów, w którym władze miejskie mogą dokonać znaczących zmian, zmniejszając zużycie energii i emisję gazów cieplarnianych. W Clermont-Ferrand, obszar metropolitarny jest odpowiedzialny za zarządzanie komunikacją między poszczególnymi sektorami miasta. To do nas należy zachęcanie do korzystania z autobusów lub rowerów zamiast z samochodów. Clermont-Ferrand - podobnie jak wiele innych miast - ma jeszcze wiele do nadrobienia w porównaniu na przykład z Kopenhagą. Rozpoczynamy więc działania mające na celu rozwój zrównoważonej mobilności, do której należy ruch rowerowy, pieszy czy transport publiczny.

Jakimi sposobami głównie sieć Urb-En Pact wspiera Clermont-Ferrand w transformacji energetycznej? 

Nicolas Bonnet, Clermont-Ferrand (FR): "Najlepszą energią jest ta, której w ogóle nie zużywamy”.

Wykorzystując podejście URBACT, wspólnie z lokalnymi partnerami tworzymy zintegrowany plan działania. Chcemy współtworzyć nowe działania, które zostały w nim zaproponowane - takie jak rozwój pojazdów napędzanych biogazem.

Chodzi o to, by znaleźć rozwiązania, które poprawią funkcjonowanie miasta i będą potrzebowały mniej energii do funkcjonowania. Korzystając jednocześnie w większym stopniu z energii odnawialnej. Aby to się udało, ważne jest, żeby władze publiczne zaangażowały wszystkich odpowiednich interesariuszy. Gdy uzgodnimy, kto co może zrobić istnieje większe prawdopodobieństwo, że działania zostaną wdrożone.

„Trzeźwość energetyczna", czyli zachęcanie ludzi do zużywania mniejszej ilości energii jest jednym z głównych celów Sieci Urb-En Pact. We współpracy z naukowcami przeprowadziliśmy ankietę, dzięki której poznaliśmy lokalnych mieszkańców i lepiej zrozumieliśmy ich poglądy na temat oszczędzania energii oraz dowiedzieliśmy się, które działania są gotowi podjąć i jakie są ich granice. Jest to ważne dla Urb-En Pact, ponieważ oszczędzanie energii jest jedną z najtrudniejszych kwestii do rozwiązania w ramach transformacji energetycznej, ponieważ wiąże się z przeorganizowaniem naszego stylu życia. Ludzie będą musieli zrezygnować z pewnych rzeczy, mówiąc: "Mogę żyć bez tego, nie leży to w ogólnym interesie, ponieważ zużywam energię i zwiększam emisję gazów cieplarnianych, czy to naprawdę jest to tego warte?".

To wasze pierwsze doświadczenie z URBACT: co do tej pory wydało się wam najbardziej interesujące?

Prawdopodobnie sposób, w jaki URBACT łączy społeczności, miasta i obszary z całej Europy. Francuskie miasta, takie jak Clermont-Ferrand, spotkają miasta z Rumunii, Finlandii... Trudno byłoby nam pracować razem, gdyby URBACT nie połączył nas wokół wspólnego projektu.

Dzięki Urb-En Pact rozpoczęliśmy wspólny dialog z lokalnymi interesariuszami, z których wielu ma różne interesy, różne wizje, a którzy w przeciwnym razie nigdy by się razem nie spotkali: ludzie pracujący w firmach energetycznych, grupy działające na rzecz klimatu, transportu publicznego, budownictwa, rozwoju miejskiego... Podczas małych warsztatów, w których pięć osób siedzi wokół jednego stołu, każdy musi ze sobą rozmawiać. Jest to konstruktywne, ponieważ zmusza do konfrontacji z innymi punktami widzenia.

Czy może Pan podać przykład z praktyki lokalnych rozwiązań energetycznych, w którym udało się zgromadzić wokół stołu tak zróżnicowane grupy?

Nasza praca w ramach zarządzanych przez mieszkańców projektach energetyki solarnej - rodzaj spółdzielni obywatelskiej zajmującej się produkcją energii odnawialnej. Ludzie sami inwestują w instalację paneli, a dochód ze sprzedaży energii spłaca ich inwestycję. Było to działanie zaproponowane podczas lokalnych dyskusji w ramach Urb-En Pact. Politycy nie mogą działać sami: potrzeba czasu, aby przekonać ludzi do zainstalowania paneli słonecznych na dachach ich budynków. A nie wszystkie dachy nadają się do instalacji paneli słonecznych. Dyskusje w grupach lokalnych pomogły ludziom zrozumieć, dlaczego projekt zajmie więcej czasu niż można było tego się spodziewać.

Który z elementów jest wspólny dla ośmiu miast partnerskich Urb-En Pact?

Wspólna jest nasza ambicja, aby pracować razem i rozwijać lokalny, zrównoważoną równowagę energetyczną. Innymi słowy, każdy z obszarów pragnie wytwarzać tyle energii, ile zużywa. A jeśli wytwarzamy naszą własną energię, to najlepszą energią jest ta, której w ogóle nie zużywamy!

Ale mamy też swoje różnice: różne kraje, klimat, warunki środowiskowe. Partnerzy mogą skupić się na aspektach specyficznych dla swojego własnego terytorium. Niektóre miasta są bardziej zaawansowane w pewnych kwestiach, więc następuje interesująca wymiana wiedzy.

Czyli nie wszyscy jesteście liderami w dziedzinie energii odnawialnej?

W ogóle nie. W Clermont-Ferrand mamy nadzieję na znalezienie lepszych rozwiązań w zakresie energii odnawialnej, ale nie chcemy pretendować do roli przewodnika: ważne jest, abyśmy wspólnie robili postępy. Chodzi o to, aby pokazać, co możemy zrobić, czerpiąc dobre praktyki z innych miast w ramach i poza siecią Urb-En Pact, a następnie znaleźć lepsze sposoby, wypróbować je i eksperymentować. Chcemy udowodnić, że poprzez te działania nasze miasta mogą dokonać wielkich zmian. Mamy też nadzieję, że zainspirujemy inne miasta do podjęcia działań!

Zapraszamy do odwiedzenia Centrum Wiedzy URBACT poświęconemu działaniom na rzecz klimatu: portal do wiedzy i dobrych praktyk pomagające miastom UE pobudzić lokalne działania na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatu i doskonalenia rezyliencji.

Więcej o sieci URBACT Urb-En Pact pod tym linkiem.

Zdjęcie tytułowe: Jean-Louis Zimmermann

Amy Labarrière