Działania na małą skalę: innowacje URBACT pomagają miastom eksperymentować z lokalnymi rozwiązaniami

Działania na małą skalę (Small Scale Action - SSA) dodały nową dynamikę do sieci URBACT. Przeprowadzone przy wsparciu partnerów z UE i ekspertów URBACT, te „próbne działania” umożliwiają miastom tworzenie prototypy lokalnych rozwiązań i zmniejszanie ryzyka w przyszłych działaniach, jednocześnie angażując lokalnych interesariuszy we wspólne „działanie” i „myślenie” w celu sprostania wyzwaniom w mieście. Sally Kneeshaw, ekspertka programu URBACT, sprawdza sytuację na miejscu…

Najnowsza runda 23 Sieci Planowania Działań URBACT, uruchomiona w 2019 r., umożliwiła wprowadzenie pewnej nowości, tzw. działań na małą skalę. Po raz pierwszy każdemu miastu partnerskiemu udostępniono budżet w wysokości 10 000 EUR na przeprowadzenie doświadczeń, które mogłyby posłużyć do wykorzystania ich w tak zwanym Zintegrowanym Planie Działania (IAP). Ten końcowy dokument współtworzony jest w każdym mieście, aby zdefiniować planowane działania dotyczące konkretnego wyzwania miejskiego, obejmujące różne tematy, od cyfryzacji po gospodarowanie odpadami.

Działania na małą skalę zostały wprowadzone w odpowiedzi na żądania z wcześniejszych, już zakończonych sieci, aby móc przeznaczyć zasoby na testowanie pomysłów przed podjęciem decyzji, czy powinny one być częścią sfinalizowanego planu. URBACT zdefiniował je jako swoiste doświadczenie. “Jest to pomysł lub koncepcja, być może już wypróbowana w innym mieście, którą można przetestować, aby sprawdzić trafność, wykonalność i wartość dodaną jego wdrożenia w różnych kontekstach lokalnych. Działania na małą skalę są ograniczone w czasie, skali i przestrzeni, a ze swej natury mają prawo do niepowodzenia.”

Odważni wobec porażki

Nieodłączna w procesie eksperymentowania jest możliwość porażki, a tym samym uczenia się na niepowodzeniach. Często, jest to nowy krok w rozwoju polityk dla miasta. Działania na małą skalę był zatem również procesem umożliwiającym administracjom publicznym przyjęcie bardziej sprawnych sposobów działania, adaptując metody z innych sektorów, takich jak projektowanie i technologia, oraz umożliwiających testowanie pomysłów na zrównoważone zmiany przed tworzeniem długoterminowych planów działania. Taka możliwość, może pozwolić miastom lepiej i szybciej projektować i budować, powtarzać lub dostarczać dowodów na to, że coś należy przerwać, zamiast marnować na to środki publiczne.

Miasta podejmują wyzwanie SSA

Zgodnie z naszym najnowszym badaniem, 85% miast w sieciach URBACT podjęło wyzwanie pilotażu co najmniej jednego działania na małą skalę w ciągu 2021 roku.

Mając przed sobą Plany Działania, które powinny zostać ukończone do czerwca 2022 r., przyjrzeliśmy się, jak nowe umowy dot. Działań na małą skalę sprawiły się w praktyce. Czy poprawiły rzeczywistość miejską, procesy zarządzania lub życie obywateli i czego my jako program możemy się od nich nauczyć?

Biorąc pod uwagę szeroką gamę wyzwań miejskich podejmowanych przez sieci URBACT – od gospodarki o obiegu zamkniętym, przez zrównoważoną turystykę, po branding miast – pojawiły się bardzo różne podejścia do małych działań miejskich. Większość sieci zaangażowała się w proces identyfikowania działań, które byłyby dla nich najbardziej przydatne, w odniesieniu do ich priorytetów i luk informacyjnych. Ostatecznie najbardziej popularnymi działaniami na małą skalę były wydarzenia, kampanie informacyjne, nowe narzędzia/metody wdrażania oraz małe interwencje w infrastrukturę.

Pojawiają się mini rozwiązania

Oto tylko kilka przykładów dziesiątek lokalnych rozwiązań, które miasta URBACT przetestowały w 27 krajach w zeszłym roku i są teraz gotowe do rozbudowy.

Aby poprawić włączenie społeczne w dzielnicach o niskim poziomie aktywności kulturalnej i społecznej, w Wilnie (LT) przetestowano nowe interwencje. Oferowali różne formaty i elementy interakcji w różnych dzielnicach, takie jak pikniki muzyczne, biblioteki na świeżym powietrzu, sale historyczne i „Tea & Chats” inspirowane Dublinem (nieformalne rozmowy przy filiżance herbaty z grupą ludzi o ich przemyśleniach i wyobrażeniach na temat naszego miasta i kultury). W międzyczasie Sofia (BG) eksperymentowała z kampanią informacyjną na temat dostępu do kultury dla uczniów w wieku od 11 do 16 lat, grupy zidentyfikowanej jako charakteryzującej się niskim poziomem uczestnictwa. Testy obejmowały ankietę wśród uczniów, szkolenie dla nauczycieli oraz współpracę z popularnym blogerem w celu komunikowania się w sposób, który przemawia do uczniów. (Dowiedz się więcej o sieci ACCESS.)

W naszych sieciach ukierunkowanych na środowisko, testowano interwencje w zakresie napraw i ponownego użycia, zaangażowanie obywateli i podnoszenie świadomości. W ramach projektu dotyczącego konsumpcji tekstyliów w obiegu zamkniętym, przyjrzano się sposobom włączenia modeli leasingu/wynajmu dla firm odzieżowych oraz uruchomienia modelu operacyjnego dla belgijskiego miasta Mechelen. Trzecia dzielnica Bukaresztu (RO) wypróbował jednostkę kompostującą (Dowiedz się więcej o sieci Resourceful Cities).

W odniesieniu do bezdomności, celem było wypróbowanie, ocena i weryfikacja, w jakim kierunku należy podążać odnośnie wdrożenia podejścia „Housing First” (najpierw mieszkanie). Gandawa (BE) przetestowała nową formę współpracy między różnymi agencjami wsparcia, pracując w nowym skoordynowanym podejściu z trzema beneficjentami. W Tuluzie (FR) unikalna kampania mająca na celu przyciągnięcie prywatnych najemców za pośrednictwem jednego kanału komunikacyjnego zwiększyła ofertę tanich mieszkań prywatnych. Działanie to dowiodło możliwości rozszerzenia koncepcji na szerszy obszar Metropolii (więcej informacji na temat tej sieci: ROOF).

Nową technologię czujników przetestowano w kilku miastach, na przykład w celu analizy danych dotyczących jakości powietrza w mieście w czasie rzeczywistym w Razlog (BG) i komunikowania o temperaturze wody w lokalnych jeziorach kąpielowych w Ange (SE). Wyciągnięto bardzo praktyczne lekcje, np. jak uniknąć uszkodzenia czujników mierzących wywóz śmieci. W wyniku testów łatwiej jest teraz wycenić kwotę wymaganą do skalowania w górę.
Główny ekspert Eurico Neves powiedział: „działania w małej skali okazały się dla nas bardzo udane – być może dlatego, że jest to projekt zorientowany na technologię, związany z Internetem Rzeczy i czujnikami, i jest łatwy do konceptualizacji i wdrożenia małych rozwiązań w oparciu o wiele czujników, które można później skalować. Wszystkie miasta w naszej sieci są teraz bardzo zaawansowane w opracowywaniu Zintegrowanego Planu Działania i są w trakcie planowania zwiększenia skali działań w małej skali w ramach ich planów”.
(więcej informacji o sieci: IoTXchange.)

Placemaking SSA zrobił ogromną różnicę w angażowaniu interesariuszy. Wdrażanie konkretnych fizycznych zmian, takich jak otwarcie ulic, wywołało mieszankę pozytywnych, negatywnych i nieoczekiwanych reakcji oraz uświadomienie sobie, że potrzebna jest większa komunikacja, na przykład ze sklepikarzami. Działania będą modyfikowane na podstawie tych wyników. (Dowiedz się więcej o sieci Thriving Streets.)
Dubrownik (HR) wykazał się ambicją i przetestował nową trasę, aby przenieść turystów i mieszkańców. Inne miasto przyjęło otwarte podejście, aby sprawdzić swoją dostępność dla osób o ograniczonej mobilności, chcących uczyć się i ulepszać to doświadczenie. (Dowiedz się więcej o sieci TOURISM-FRIENDLY CITIES.)

Jakie były wyzwania i czego się nauczono?

Krótka skala czasowa przydzielona tym lokalnym „testom” w ramach każdej sieci URBACT, w połączeniu w niektórych przypadkach z potrzebą zamówień, utrudniła niektórym miastom rozpoczęcie działań zgodnie z planem. Kilka z nich stwierdziło, że wdrażając działania pilotażowe, mieli mniej czasu na tworzenie Zintegrowanych Planów Działania.

Jednak w wielu miastach małe działania inwestycyjne udało się pozyskać członków Lokalnej Grupy URBACT, zwiększając zaangażowanie interesariuszy. Była to świetna okazja do działania, a nie tylko dyskusji i planowania, a interesariuszom do dyskusji nad konkretnymi zmianami, a nie tylko pomysłami.

Dla małych miast, które często mają mniejsze możliwości tworzenia prototypów i pilotowania, ten nowy proces przyniósł właściwa kombinację wiedzy, umiejętności i zaufania. Na przykład dzięki sieci iPlace partnerzy miasta prowadzili hackathony w celu generowania pomysłów. W rezultacie łotewskie miasto Saldus będzie nadal regularnie organizować hackathony i przydzielać zwycięzcom granty.

Co dalej?

Na poziomie lokalnym każde miasto wprowadza teraz wiedzę wyniesioną z testów do szerszego procesu planowania. Na poziomie programu URBACT ściśle monitorowane są miasta, aby zobaczyć, jak udoskonalić wytyczne działań w małej skali na przyszłość. Wydaje się, że zdecydowana większość badanych miast partnerskich URBACT jest przekonana, że pilotaż jest pomocnym narzędziem wdrażania ich Zintegrowanych Planów Działania, zwłaszcza w gromadzeniu dowodów i ustalaniu weryfikacji koncepcji.

Liat Rogel, główny ekspert sieci ROOF, powiedział: „W przypadku niepowodzenia lub sukcesu wszystkie działania na małą skalę pomagają miastom w tworzeniu bardziej skutecznych planów działania. Istnieje rzeczywista korzyść wynikająca z możliwości iteracji własnego doświadczenia i doświadczenia innych”.

„W wielu przypadkach umowy działań w małej skali wprowadziły nową dynamikę, która powinna być kontynuowana i osadzona w przyszłym planowaniu i realizacji”, powiedziała Adele Bucella, kierownik programów i projektów w URBACT. „Miasta czerpały od siebie pomysły i uczyły się razem, na przykład, jak pracować z interesariuszami, jak mierzyć wpływy. To lokalne testowanie zmniejsza ryzyko zamierzonych działań i sprawia, że są one bardziej opłacalne. Kolejnym etapem procesu jest upewnienie się, że uczenie się z działań w małej skali jest dobrze zintegrowane ze wszystkimi Planami Działań”.

Sally Kneeshaw