Cykl życia projektu URBACT

Trwałość projektu URBACT MARKETS realizowanego we Wrocławiu w latach 2013-2015.

Czy „miękki” projekt unijny może być na tyle skuteczny, że po kilku latach od jego zakończenia wciąż żyje, a co więcej – jego cele są włączone do polityki miasta i wdrażane przez sektor prywatny?

W latach 2013-2015 Wrocław (Biuro Rozwoju Gospodarczego Urzędu Miejskiego Wrocławia) zrealizował projekt URBACT MARKETS wraz z partnerami: Barcelona (Hiszpania, lider), Turyn (Włochy), Suczawa (Rumunia), Pecs (Węgry), Londyn - Westminster (Wlk Brytania), Dublin (Irlandia), Tuluza (Francja) i Region Attyka (Grecja).

Projekt zwrócił uwagę na znaczenie małych targów i jarmarków w mieście, różne formy zarządzania, współpracę sektora publicznego i prywatnego w kontekście przestrzeni dla lokalnych kupców. Miasta postawiły sobie za cel zrozumienie i zbadanie roli targowisk i rynków miejskich jako głównych motorów zmian w zakresie lokalnego rozwoju gospodarczego, rewitalizacji i zrównoważonych warunków życia.

Celem Wrocławia  był ponadto wzrost konkurencyjności lokalnego handlu w oparciu o walory regionalne, turystyczne i historyczne.

Pozyskanie know-how i poznanie najlepszych europejskich praktyk w tym zakresie pozwoliło podejść do tematu z nowymi inicjatywami. Projekt miał duże znaczenie praktyczne dla miasta, a jego cele zostały zrealizowane.

W ramach realizacji projektu URBACT MARKETS eksperci z miast partnerskich zainspirowali przedsiębiorców do podejmowania działań oddolnych. Kupcy z wrocławskich targowisk sami, na własny koszt, zorganizowali wizytę studyjną do Barcelony. Biuro Rozwoju Gospodarczego ułatwiło im jedynie kontakt z partnerem w Barcelonie, który zorganizował spotkania z zarządcami barcelońskich hal targowych. Wrocławscy kupcy wrócili z nowymi pomysłami na rozwój handlu - postawa godna naśladowania.

Założenia projektu obecne w dzisiejszej polityce miasta

Poprawa estetyki handlu na wrocławskich targowiskach i miejscach handlu ulicznego jest wpisana w zadania Biura Rozwoju Gospodarczego. Obecnie – 4 lata po zakończeniu realizacji projektu URBACT MARKETS – wdrażane są następujące działania związane z handlem targowiskowym:

• trzy tereny targowe są modernizowane we współpracy z kupcami (mini-targowisko ul. Lotnicza, targowisko ul. Niedźwiedzia, targowisko ul. Ptasia),
• stale prowadzony jest monitoring miejsc handlowych,
• w odpowiedzi na zapotrzebowanie mieszkańców osiedla Gajowice miasto przygotowuje nowy plac targowy, który wieczorami i w weekendy będzie miejscem otwartym dla mieszkańców na różnorodne wydarzenia.

Powstały w ramach projektu model funkcjonowania lokalnego jarmarku / targu był wykorzystany przy tworzeniu założeń do powstającego modelowego targowiska na osiedlu Nowe Żerniki.

Plac Nowy Targ we Wrocławiu został wypromowany jako miejsce wydarzeń i handlu. Forma straganów nie sprawdziła się, ale sprawdziły się foodtrucki, które  od 2 lat systematycznie organizują tam swoje zloty. Obserwujemy rosnący potencjał młodego pokolenia, który tworzy nowoczesne formy handlu na tradycyjnych podstawach, chętnie się sieciuje i podejmuje działalność handlową, przywiązując większą wagę do mobilności, ekologii i relacji z klientem. Powstaje coraz więcej eko-bazarków na zasadzie współpracy lokalnych społeczności, efektywnych modeli biznesowych, jednocześnie praktycznych i estetycznych, dających im poczucie oryginalności i samorealizacji.

Najważniejsze jednak jest to, że odnowa tradycyjnego handlu targowiskowego i tworzenie lokalnych bazarów znalazła się w Strategii Wrocław 2030 i Programie Prezydenta Wrocławia. Miasto tworzy obecnie warunki dla powstania małych targowisk w ramach programu osiedli kompletnych. Rzec można – naturalna kolej rzeczy, że po szaleńczej fascynacji wszystkim co zagraniczne, po okresie intensywnego pozyskiwania zagranicznych inwestorów, dających miejsca pracy, nastał czas docenienia rodzimych produktów i usług, choć w stylu znacznie nowocześniejszym niż siermiężny wizerunek lat 90. W wielu wypadkach to jest nasze kolejne wyzwanie.

Wkroczenie w nowy wymiar

Jeszcze 20 lat temu we Wrocławiu były pomysły na likwidację targowisk pod chmurką jako reliktu komunizmu... W 2019 roku miasto planuje rozpocząć nowy projekt: „Cyfryzacja handlu” – aby wejść wraz z kupcami w trzecią dekadę XXI wieku, stworzyć model współdzielenia przestrzeni, kosztów i wybranych zasobów przez handlowców, wielofunkcyjną platformę internetową, co da kupcom możliwość osiągnięcia lepszych efektów biznesowych przy redukcji kosztów poprzez współdzielenie narzędzi informacji, promocji i zarządzania.

Tym samym tradycyjne targowiska otwierają się jeszcze bardziej na nowych klientów, na cyfrowe pokolenia. Nie znaczy to, że z tradycji należy rezygnować czy zamieniać ją na byt internetowy. Obecny rynek daje wyraźne wskazówki, że cyfryzacja handlu jest potrzebna nie tylko mieszkańcom i przedsiębiorcom Wrocławia (co wynika z przeprowadzonych w mieście konsultacji), ale też większości europejskich miast – mniejszych i większych. Zaowocowało to stworzeniem kolejnej sieci i wspólnym staraniem się o dofinansowanie z UE.

Co wynika z URBACT?

Projekt URBACT MARKETS nie trafił na półkę, ale cały czas żyje i rozwija się. Nie spowodował oczywiście wszystkich zmian, które nastąpiły, ale działania, podejście praktyczne, partycypacyjne – otworzyło nam oczy i umysły, zainspirowało do nowych idei.

Uczymy się wzajemnie od siebie, dzięki czemu zmiany zachodzą szybciej i powstają zupełnie nowe innowacyjne rozwiązania, dostosowane do lokalnych warunków. I to jest właśnie clou! Nie bójmy się sięgać do rozwiązań sprawdzonych nawet gdzieś na drugim krańcu Europy. Na stronie URBACT znajdziemy mnóstwo „dobrych praktyk” . Warto je przejrzeć, przeanalizować, skorzystać!

Więcej o projekcie URBACT MARKETS:

https://urbact.eu/urbact-markets

https://urbact.eu/sites/default/files/urbact_markets_handbook_250315.pdf

Więcej o wrocławskich targowiskach:

https://www.wroclaw.pl/biznes/stoiska-handlowe

Małgorzata Golak

Urząd Miejski Wrocławia

Departament Strategii i Rozwoju Miasta

Biuro Rozwoju Gospodarczego

Żródło: https://www.wroclaw.pl/biznes/cykl-zycia-projektu-urbact