You are here

Υποστήριξη των δημιουργικών βιομηχανιών στην εποχή του Covid-19: τι μπορούν να κάνουν οι πόλεις;

Edited on

04 May 2020
Read time: 3 minutes

Από τη δεκαετία του 1990, οι αστικοί πολιτιστικοί τομείς επικεντρώνονται ολοένα και περισσότερο στις εκδηλώσεις ως κινητήρια δύναμη του ενδιαφέροντος των μέσων μαζικής ενημέρωσης, της προβολής και του τουρισμού. Εκδηλώσεις όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες ή η Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, για να αναφέρουμε τα δύο μεγαλύτερα παραδείγματα, έχουν επίσης γίνει πλαίσια και λόγοι τόσο για τη δημιουργία χρηματοδότησης των κλάδων του πολιτισμού και της δημιουργικότητας (Cultural and Creative Industries-CCI) όσο και για τη συμμετοχή σε -μεγάλης κλίμακας- υποδομές και ανάπτυξη ακινήτων.

Αυτές οι αλλαγές έχουν επίσης οδηγήσει σε αλλαγές στην ευρύτερη οικονομία, δευτερογενείς επιπτώσεις που έχουν δώσει κίνητρα για την ανάπτυξη εταιρειών ενοικίασης εκδηλώσεων, τουριστικών υποδομών, αναδυόμενων έτοιμων καταστημάτων στο Instagram και της οικονομίας των εταιρειών του πολιτιστικού και δημιουργικού κλάδου γενικότερα. Η ανάπτυξη του «εορτασμού» της αστικής αλλαγής με την έμφαση που δίνεται στην οικονομία συμβαδίζει με την ταυτόχρονη ανάπτυξη της ταυτότητας και του μάρκετινγκ της πόλης. Οι πόλεις βασίζονται σε ακμάζοντες δημιουργικούς τομείς, γεμάτα στάδια και υπαίθριους χώρους έτσι ώστε να οδηγήσουν ένα μεγάλο μέρος της σύγχρονης αστικής οικονομίας, από τα ξενοδοχεία και τη γαστρονομία έως το boutique shopping και τη νυχτερινή ζωή.

Τι μπορούν λοιπόν να κάνουν οι πόλεις όταν απαγορεύονται τα φεστιβάλ και πρέπει να μειωθούν σοβαρά τα μεγέθη του κοινού σε παραδοσιακούς πολιτιστικούς χώρους; Πώς μπορούν οι πόλεις να υποστηρίξουν τους δημιουργικούς τους τομείς όταν η δημόσια υγεία απαιτεί τα παραδοσιακά επιχειρηματικά τους μοντέλα να παραμείνουν ως έχουν; Η κατάσταση εξελίσσεται ραγδαία σε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά από ότι φαίνεται αυτές οι προκλήσεις θα είναι μαζί μας μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα. Πώς μπορούμε λοιπόν να πάμε από την άμεση βοήθεια σε βιώσιμα νέα μοντέλα;

Εκτός από το να βρουν τις δικές τους ιδέες για την υποστήριξη δημιουργικών τομέων, οι πόλεις μπορούν και πρέπει επίσης να αναλάβουν  διαμεσολαβητικό ρόλο και να χρησιμοποιήσουν τις δημοτικές υποδομές προκειμένου να συγκεντρώσουν, να κλιμακώσουν και να μεγεθύνουν τον αντίκτυπο των καλών ιδεών από την κοινωνία των πολιτών. Αυτό μπορεί να λάβει τη μορφή «μαραθώνιων καινοτομίας» διαγωνισμών ιδεών ή κεφαλαίων εκκίνησης για να ενθαρρύνει τη γρήγορη ανάπτυξη και πιλοτική εφαρμογή καινοτόμων ιδεών, όπως ένα αναδυόμενο εστιατόριο σε ένα άδειο ξενοδοχείο στη σουηδική πόλη Lidköping. Για την προώθηση της διαδικασίας συνεργασίας, οι πόλεις μπορούν επίσης να λειτουργήσουν ως συντονιστές, ενώνοντας διάφορους τομείς που επηρεάζονται από κοινού (όπως εστιατόρια και ξενοδοχεία) σε στρογγυλές τράπεζες έκτακτης ανάγκης. Η δημιουργία ενός ενιαίου σημείου επαφής στο δήμο για συνεργασίες με την κοινωνία των πολιτών και τον ιδιωτικό τομέα - όπως το πρόγραμμα της Μπολόνια Collaborare è Bologna (Η συνεργασία είναι η Μπολόνια) - είναι επίσης μια εξαιρετική αφετηρία για την αξιοποίηση της δημιουργικότητας των κατοίκων σε δύσκολους καιρούς.

https://www.blog.urbact.eu/wp-content/uploads/Collabora-e-Bologna-e1587544692563.jpg

Από την προοπτική του δημιουργικού τομέα, η συλλογικότητα μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση πολλών προκλήσεων που έρχονται με την εργασία σε αυτούς τους κλάδους. Εκτός από την προσφορά στους δημοτικούς φορείς ενός ενιαίου σημείου επαφής για δημόσιες-ιδιωτικές συνεργασίες, η συλλογικότητα μπορεί επίσης να οδηγήσει σε νέες μορφές χρηματοδότησης. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η πλατφόρμα ζωντανής διαδικτυακής μετάδοσης του  Βερολίνου, Club Commission, όπου γίνεται απευθείας μετάδοση DJ και άλλων σετ ζωντανής μουσικής από ένα διαφορετικό άδειο κλαμπ κάθε βράδυ. Αυτή η ΜΚΟ κινητοποιήθηκε γρήγορα για να συνεργαστεί με το δημόσιο χρηματοδοτούμενο κανάλι ARTE και συλλέγει δωρεές για ένα ταμείο αλληλεγγύης έκτακτης ανάγκης προκειμένου να καλύψει το σταθερό κόστος των τόπων κατά τη διάρκεια του απαγορευτικού λόγω της πανδημίας του Κορωνοϊού.  Σε πόλεις που δεν διαθέτουν ειδική ΜΚΟ αυτού του τύπου, ο δήμος μπορεί να προωθήσει τη διαδικασία αυτή μέσω δημόσιων χρηματοδοτούμενων θέσεων και ιδρυμάτων για την υποστήριξη του δημιουργικού τομέα.

 

https://www.blog.urbact.eu/wp-content/uploads/Berlins-club.png

H πανδημία της Covid-19 παρουσιάζει μια σειρά προκλήσεων για τις δημιουργικές βιομηχανίες, ιδίως εκείνες που σχετίζονται με τις ζωντανές εκδηλώσεις. Ωστόσο, παρέχει και πολλές ευκαιρίες. Επανεξετάζοντας τα τρέχοντα επιχειρηματικά μοντέλα, τις μορφές και ροές χρηματοδότησης, έχουμε επίσης την ευκαιρία να επανεξετάσουμε την αξία του πολιτισμού σε μια οικονομία της ελεύθερης αγοράς η οποία επηρεάζεται από μια κρίση στη δημόσια υγεία.

  1. Πώς μπορούμε να προσαρμόσουμε δημιουργικά, ολιστικά και με βιώσιμο τρόπο το συνδυασμό προσωπικών και ψηφιακών μορφών, καθώς και την αλληλεγγύη και τη δημόσια χρηματοδότηση;
  2. Πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε νέες δομές που αυξάνουν την ανθεκτικότητα των  δημιουργικών τομέων και βοηθούν στην αντιστροφή της τάσης προς την επισφαλή εργασία;
  3. Επίσης, πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την ταχέως μεταβαλλόμενη κατάσταση για να αναπτύξουμε νέους τρόπους κοινής χρήσης της δημιουργικότητας σε μεγαλύτερες αποστάσεις;

 

Μέσα σε όλες τις άλλες επείγουσες ερωτήσεις αυτή τη στιγμή, είναι σημαντικό να σκεφτούμε πώς η πανδημία  Covid-19 θα αλλάξει την κοινωνία μας μακροπρόθεσμα. Ο προβληματισμός σε αυτά τα τρία ερωτήματα θα βοηθήσει τις πόλεις να οικοδομήσουν μια πιο ισχυρή δημιουργική οικονομία που μπορεί να επιβιώσει πέρα από το απαγορευτικό (lockdown).