Το URBACT γίνεται (ακόμα) πιο πράσινο

Το URBACT έχει θέσει τη βιωσιμότητα στο επίκεντρο της εργασίας του με τις Ευρωπαϊκές πόλεις για πάνω από 15 χρόνια. Υποστηρίζοντας τις αστικές περιοχές στο να μετασχηματιστούν με ολοκληρωμένο και βιώσιμο τρόπο, έχει δοκιμάσει στην πράξη, έχει δημιουργήσει σημαντικές γνώσεις και έχει εντοπίσει πολύτιμες καλές πρακτικές σε αυτόν τον τομέα. Ενόψει του URBACT IV, το πρόγραμμα προχωρά τώρα ένα βήμα παραπέρα: παράλληλα με τις Ευρωπαϊκές και παγκόσμιες δεσμεύσεις για την προστασία του κλίματος, η πράσινη μετάβαση θα προωθηθεί σε όλες τις δράσεις του URBACT σε προγραμματικό και δικτυακό επίπεδο.

Το νέο πρόγραμμα URBACT IV, το οποίο θα ξεκινήσει το 2022, θα ενσωματώσει την πράσινη μετάβαση ως ένα από τα οριζόντια, δια τομεακά στοιχεία του. Αυτή είναι μια ευκαιρία για την ενσωμάτωση της βιώσιμης σκέψης και πρακτικής σε κάθε πτυχή των εργασιών του προγράμματος, συμπεριλαμβανομένων των μελλοντικών δικτύων URBACT IV και των σχεδίων δράσης που θα αναπτύξουν οι πόλεις τους.

Οι πόλεις του URBACT στην πρώτη γραμμή της δράσης για το κλίμα

Τα τελευταία χρόνια, η συζήτηση γύρω από την κλιματική αλλαγή επιταχύνθηκε, ξεκινώντας από τους ακτιβιστικούς και επιστημονικούς κύκλους και φτάνοντας στα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης και στην κοινωνία, οδηγώντας σε πολιτικές δεσμεύσεις που προηγουμένως είχαν καθυστερήσει, όπως η Συμφωνία των Παρισίων ή η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Το 2019 ξεκίνησε μια άνευ προηγουμένου κινητοποίηση των πολιτών, με αιχμή του δόρατος τους νέους, οι οποίοι άρχισαν να βγαίνουν κάθε εβδομάδα στους δρόμους για να απαιτήσουν δράση για το κλίμα.

Οι πόλεις URBACT έχουν αναλάβει ηγετικό ρόλο στη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα. Για παράδειγμα, το Δίκτυο Σχεδιασμού Δράσεων Zero Carbon Cities με επικεφαλής πόλη το Μάντσεστερ (Ηνωμένο Βασίλειο) στηρίζει τις πόλεις για τη θέσπιση επιστημονικά τεκμηριωμένων στόχων μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, μια πρωτοβουλία για την ευθυγράμμιση των μειώσεων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (GHG) σύμφωνα με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού. Στην ουδέτερη από πλευράς άνθρακα πορεία τους, οι πόλεις αυτές προετοιμάζουν τοπικούς προϋπολογισμούς άνθρακα και σχέδια δράσης μηδενικού άνθρακα για τους δήμους τους.

Οι οκτώ εταίροι του δικτύου Urban Energy Pact, με επικεφαλής πόλη την Clermont Auvergne Métropole (Γαλλία), εργάζονται για να γίνουν περιοχές με μηδενική κατανάλωση ενέργειας έως το 2050. Κάθε πόλη του δικτύου συγκεντρώνει τοπικούς φορείς και πολίτες για να προετοιμάσουν σχέδια δράσης για τοπικές και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στις κοινότητές τους.

Η μείωση και η εξάλειψη των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου απαιτεί συστημική αλλαγή σε πολλά μέτωπα - από τον τρόπο με τον οποίο παράγουμε ενέργεια, τρόφιμα και αγαθά, μέχρι τον τρόπο με τον οποίο καταναλώνουμε, ταξιδεύουμε, σχεδιάζουμε και κατασκευάζουμε τις πόλεις μας καθώς και τον τρόπο που προστατεύουμε τη φύση και τη βιοποικιλότητα. Ενώ οι ατομικές δεσμεύσεις για την προστασία του κλίματος, είτε από πολίτες είτε από μεμονωμένες οργανώσεις, είναι πολύ σημαντικές, η συστημική σκέψη - συνοδευόμενη από πολιτική βούληση και πρωτοποριακές πολιτικές - είναι αυτή που πραγματικά αλλάζει τα δεδομένα. Οι πόλεις του URBACT το έχουν κατανοήσει αυτό εδώ και καιρό.

Το δίκτυο σχεδιασμού δράσεων RiConnect επανεξετάζει τις υποδομές μεταφορών, ενώ το δίκτυο μεταφοράς BeePathNet προωθεί τη βιοποικιλότητα και την αυτάρκεια τροφίμων μέσω της δημιουργίας "πόλεων φιλικών προς τις μέλισσες". Το δίκτυο FOOD CORRIDORS συνδέει τις Ευρωπαϊκές περιφέρειες για τη βιώσιμη παραγωγή τροφίμων, ενώ το Health&Greenspace ενισχύει τους αστικούς χώρους πρασίνου με στόχο τη βελτίωση της ψυχικής και σωματικής υγείας των τοπικών κοινοτήτων. Ονομάστε μια πρόκληση που σχετίζεται με τη βιωσιμότητα και οι πόλεις του URBACT την αντιμετωπίζουν ήδη.

Το URBACT IV θα παρέχει νέα εκπαίδευση για ουδέτερες ως προς τον άνθρακα πόλεις

Μεταξύ των νέων πράσινων δεσμεύσεων του URBACT περιλαμβάνεται ένα πρόγραμμα ανάπτυξης ικανοτήτων, το οποίο προγραμματίζεται για το 2022, για να βοηθήσει τα δίκτυα URBACT IV να ενσωματώσουν στο έργο τους προοπτικές ουδέτερου ισοζυγίου άνθρακα.

Η Clémentine Gravier, υπεύθυνη του URBACT για την ανάπτυξη ικανοτήτων, λέει: "είναι πολύ σημαντικό οι πόλεις του URBACT να βρουν τα κατάλληλα εργαλεία και εκπαιδεύσεις που θα τις υποστηρίξουν στη μετάβασή τους σε ουδέτερο περιβάλλον άνθρακα. Ήδη, υπάρχουν τόσα πολλά που μπορούμε να μάθουμε από ορισμένες πόλεις URBACT που έχουν πρωτοπορήσει στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Θα  συγκεντρώσουμε λοιπόν αυτή τη γνώση σε ένα «πακέτο μάθησης» και θα την προσθέσουμε στην εργαλειοθήκη URBACT Toolbox για να την καταστήσουμε προσιτή σε ένα ευρύτερο κοινό".

Εν τω μεταξύ, η Γραμματεία του URBACT αποφάσισε να αξιολογήσει το δικό της αποτύπωμα άνθρακα για να ενημερώσει για τις μελλοντικές της δράσεις με στόχο την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές.

Το URBACT City Festival, που θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο του 2022 υπό τη Γαλλική Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διοργανώνεται ως εκδήλωση με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα. Το γεγονός αυτό αποτελεί από μόνο του μια πρόκληση - ακόμη και με τη χρήση ενός οικολογικά προσανατολισμένου χώρου που τροφοδοτείται με ανανεώσιμη ενέργεια, με τοπικά, εποχιακά και φυτικά τρόφιμα, συλλογή αποβλήτων και κομποστοποίηση, δεν μπορούμε να αποφύγουμε την ανάγκη για αντιστάθμιση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα των ταξιδιών των συμμετεχόντων και του υπόλοιπου αποτυπώματος άνθρακα.

Αυτή η εμπειρία δεν είναι μόνο μια πρακτική υπενθύμιση της πολυπλοκότητας της πρόκλησης για ουδετερότητα του άνθρακα σε οποιαδήποτε κλίμακα, αλλά επίσης αποδεικνύεται ότι είναι καταλύτης για την ανθρώπινη δημιουργικότητα και εφευρετικότητα ώστε να βρεθούν συναρπαστικές, πιο φιλικές προς τη φύση λύσεις. Το 2022 City Festival ελπίζουμε ότι θα ανοίξει το δρόμο για περαιτέρω εκδηλώσεις και πρακτικές έργων ουδέτερου άνθρακα σε όλο το URBACT.

Θερμοκοιτίδα γνώσης για τη δράση για το κλίμα

Τέλος, το URBACT συγκεντρώνει και αξιοποιεί όλες τις γνώσεις και τις καλές πρακτικές βιωσιμότητας που έχουν αναπτυχθεί από τις πόλεις, τα δίκτυα και τις πρωτοβουλίες του. Πρόσφατα, το URBACT εγκαινίασε μία θερμοκοιτίδα γνώσης για τη δράση για το κλίμα: μια πύλη για τις καλές πρακτικές, τις ιδέες, τα άρθρα και άλλους πόρους σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι πόλεις ενισχύουν τις τοπικές δράσεις για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και τη βελτίωση της ανθεκτικότητας. Τους επόμενους μήνες καθώς βαδίζουμε προς το URBACT IV, η θερμοκοιτίδα γνώσης για τη δράση για το κλίμα θα αποκτήσει εξέχουσα θέση, οπότε φροντίστε να είστε ενήμεροι!