Τι να περιμένουμε το 2020 από το πρόγραμμα URBACT

Το νέο έτος είναι μια ευκαιρία να προβληματιστούμε σχετικά με το τι θα ασχοληθεί το πρόγραμμα URBACT το 2020. Καθώς τα Δίκτυα Μεταφοράς Καλών Πρακτικών αρχίζουν να μοιράζονται όσα έχουν μάθει και οι τελευταίες γενιές των Δικτύων Σχεδιασμού Δράσης τίθενται σε πλήρη λειτουργία, ζητήσαμε από τους εμπειρογνώμονες του προγράμματος URBACT  να μας πουν σχετικά με το τι θα μεριμνήσουν περισσότερο για το επόμενο έτος.

Sally Kneeshaw

«Από το 2020, είμαι ενθουσιασμένη για τη δυνατότητα να βελτιώσουμε πραγματικά την κατανόησή μας για τις πόλεις που υποστηρίζουν την ισότητα των φύλων (gender equal cities) σε ένα ευρύ φάσμα αστικών προκλήσεων μέσω των νέων Δικτύων Σχεδιασμού Δράσης. Κάναμε πολλή δουλειά ήδη από το 2019 με την έναρξη της Eκθεσής μας για την Iσότητα των Φύλων (Gender Equal Cities report) και τώρα βασιζόμαστε πάνω σε αυτό, ζητώντας από όλα τα νέα δίκτυα να εξετάζουν εξαρχής τα ζητήματα ισότητας των φύλων, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών ομάδων των ενδιαφερόμενων μερών.

Κανείς δεν έχει όλες τις απαντήσεις. Αλλά τώρα έχουμε 203 πόλεις στα 23 δίκτυα μας αναπτύσσοντας νέες σκέψεις και ιδέες που θα μας δώσουν ανεκτίμητες γνώσεις σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης των προβλημάτων μέσα από την οπτική γωνία της ισότητας των δύο φύλων. Θα λάβουμε επίσης ιδιαίτερη καθοδήγηση από το νέο δίκτυο, το Gendered Landscape, με επικεφαλής την Σουηδική πόλη Ουμέα, το οποίο θα διερευνήσει συγκεκριμένα πώς εκδηλώνεται η ανισότητα των φύλων σε τοπικό επίπεδο και τι μπορούν να κάνουν οι πόλεις για να το αντιμετωπίσουν.

Προσβλέπω επίσης πολύ στην επόμενη έκδοση του URBACT Summer University για τα νέα Δίκτυα Σχεδιασμού Δράσης στο Ντουμπρόβνικ τον Ιούλιο. Είναι πάντα ένα σπουδαίο γεγονός, με πολύ ενέργεια και πραγματικά χρήσιμο για την οικοδόμηση ικανοτήτων. Μαζί με την ομάδα είμαστε απασχολημένοι με την ενημέρωση του προγράμματος προκειμένου να δημιουργήσουμε μία διαδραστική και συναρπαστική εισαγωγή στο ολοκληρωμένο και συμμετοχικό σχέδιο δράσης με τον τρόπο λειτουργίας του URBACT».

Ivan Tosics

«Ένα από τα κύρια θέματα που με ενδιαφέρουν είναι οι μητροπολιτικές περιοχές, γι 'αυτό ανυπομονώ να δούμε τα αποτελέσματα του RiConnect, ενός Δικτύου Σχεδιασμού Δράσης με επικεφαλής πόλη τη Βαρκελώνη της Ισπανίας το 2020. Πρόκειται για ένα δίκτυο μητροπόλεων που επανεξετάζει, μετασχηματίζει και ενσωματώνει  σχέδια για την ανάπτυξη βιώσιμων υποδομών κινητικότητας με στόχο την επανασύνδεση των πολιτών, των γειτονιών, των πόλεων και των φυσικών χώρων για αστική αναγέννηση. Ενδιαφέρομαι ιδιαίτερα για το πώς μπορεί να επεκταθεί  ο τομέας της τοπικής αγοράς κατοικίας, εάν τα τοπικά συστήματα μεταφορών γίνουν πιο ολοκληρωμένα και οι τιμές εξαρτώνται λιγότερο από την απόσταση.

Ενδιαφέρομαι επίσης να δω τα ευρήματα των δικτύων URBACT που ασχολούνται με τη συμμετοχική διακυβέρνηση και τη χρήση συμμετοχικών πλατφορμών. Για παράδειγμα, το δίκτυο  Active Citizen, με επικεφαλής την πόλη Αγκέν στη Γαλλία, διερευνά σημαντικά θέματα γύρω από την ισορροπία μεταξύ της αντιπροσωπευτικής και της συμμετοχικής δημοκρατίας. Ωστόσο, πάρα πολλές συμμετοχικές πρωτοβουλίες μένουν στα λόγια όσον αφορά τη συμμετοχική διακυβέρνηση, οπότε ελπίζουμε ότι το δίκτυο μπορεί να δείξει ότι η συμμετοχή σημαίνει κάτι περισσότερο.

Με ενδιαφέρουν επίσης τα ευρήματα των Δικτύων Μεταφοράς Καλών Πρακτικών και η πιθανή σχέση μεταξύ της πολυπλοκότητας μιας καλής πρακτικής και της ικανότητας των πόλεων να την μεταλαμπαδεύσουν με επιτυχία».

Eddy Adams

«Το 2020 είναι ένα σημαντικό έτος για το πρόγραμμα URBACT, όταν ελπίζουμε να έχουμε περισσότερη σαφήνεια σχετικά με το πως πρόκειται να είναι το Ευρωπαϊκό πλαίσιο αστικής πολιτικής μετά το 2020. Το URBACT εργάζεται μέσω μιας σειράς εργαστηρίων , τα City Labs για να συμβάλλει στον ενημερωμένο Χάρτη της Λειψίας και ασκούμε πίεση για περισσότερη σαφήνεια από την πλευρά της Ευρωπαϊκής  Επιτροπής σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο πρόκειται να εμπλέξουμε τις πόλεις απευθείας στη λήψη αποφάσεων.

Το 2020 είναι επίσης η «μεγάλη» χρονιά για τα Δίκτυα Μεταφοράς Καλών Πρακτικών για να μοιραστούν τα αποτελέσματά τους. Θα έχουμε μια σειρά εκδηλώσεων όπου θα ακούσουμε το περιεχόμενο των καλών πρακτικών και επίσης τί έχουν μάθει οι πόλεις για το πώς μπορούν αυτές οι καλές πρακτικές να μεταλαμπαδευτούν αποτελεσματικά στην πράξη. Είμαι ιδιαίτερα ενθουσιασμένος που ακούω περισσότερα σχετικά με μερικές από τις καινοτομίες μικρής κλίμακας που γνωρίζω ότι συμβαίνουν για να κάνουν τις ιδέες να λειτουργούν σε διαφορετικά πλαίσια.

Για τη νέα γενιά των Δικτύων Σχεδιασμού Δράσης, πιστεύω επίσης ότι είναι πραγματικά συναρπαστικό το γεγονός ότι έχουν σαφή πεδίο εφαρμογής το 2020 για πειραματικές δράσεις μικρής κλίμακας στο πλαίσιο των εργασιών τους. Νομίζω ότι αυτό μπορεί να δημιουργήσει ορισμένα πραγματικά διδάγματα και έμπνευση από το URBACT για το τι μπορεί να επιτευχθεί στις πόλεις με τις τοπικές δράσεις.

Laura Colini

«Χαίρομαι που το URBACT διαθέτει για πρώτη φορά ένα δίκτυο για την έλλειψη στέγης, το λεγόμενο δίκτυο (ROOF), το οποίο ελπίζω να παρακολουθήσω πραγματικά στενά το 2020. Το Δίκτυο Σχεδιασμού Δράσης ROOF, με επικεφαλής πόλη τη Γάνδη του Βελγίου, προέκυψε ως αποτέλεσμα της εργασίας μας σε συνεργασία με την Αστική Ατζέντα της ΕΕ για την Αστική Φτώχεια και το City Lab που διοργανώσαμε στο Παρίσι στα τέλη του 2018.

Επί του παρόντος, εργαζόμαστε επί μιας κοινής δράσης για τη στέγαση με «Καινοτόμες Αστικές Δράσεις» που αποσκοπεί στην ανταλλαγή γνώσεων σχετικά με τα δημοτικά συστήματα για την εφαρμογή του δικαιώματος στέγασης. Συγκεκριμένα, θα εξετάσει: τα μοντέλα που βασίζονται στην κοινότητα (όπως οι συνεταιρισμοί και τα κοινοτικά καταπιστεύματα γης). «Κανείς δεν άφησε πίσω» μοντέλα που υποστηρίζουν τα πιο ευάλωτα μέλη της κοινωνίας καθώς και συστήματα δίκαιης χρηματοδότησης.

Είμαι επίσης πολύ πρόθυμη  να δω ποια είναι τα μηνύματα και τα διδάγματα που μπορούμε να αντλήσουμε το 2020 σχετικά με θέματα εκπαίδευσης, μετανάστευσης, καταπολέμησης των διακρίσεων και ενσωμάτωσης των εθνοτικών μειονοτήτων, τα οποία παρουσιάζονται- σε διαφορετικό βαθμό- σε πολλά Δίκτυα Μεταφοράς Καλών Πρακτικών του URBACT, όπως αυτά των Rumourless Cities, OnStage, ON BOARD και Volunteering Cities.»

Marcelline Bonneau  

«Είμαι ιδιαίτερα ενθουσιασμένη που η κυκλική οικονομία θα είναι στο επίκεντρο για το URBACT το 2020. Έχουμε δύο νέα Δίκτυα Σχεδιασμού Δράσης που επικεντρώνονται σε θέματα που θα υποστηρίξουν έναν πραγματικό προβληματισμό σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι πόλεις μπορούν να απομακρυνθούν από μια γραμμική οικονομία σε περισσότερη κυκλικότητα: τα δίκτυα Resourceful Cities και URGE.

Το δίκτυο Resourceful Cities με έδρα τη Χάγη της Ολλανδίας θα προωθήσει τα κέντρα πόρων των πόλεων  της ‘επόμενης γενιάς’ (urban resource centres) που θα ανακτούν ανεπιθύμητα υλικά για τη δημιουργία βρόχων πόρων σε τοπικό επίπεδο. Πρέπει να δούμε τι μπορούμε να μάθουμε για την ενσωμάτωση τέτοιων κέντρων πόρων στις στρατηγικές των πόλεων που καλύπτουν όλες τις πτυχές, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης αποβλήτων, της συμμετοχής των πολιτών και της αλλαγής συμπεριφοράς. Εν τω μεταξύ, το δίκτυο URGE υπό την ηγεσία της Ουτρέχτης της Ολλανδίας θα επικεντρωθεί ειδικά στην επαναχρησιμοποίηση υλικών στον κατασκευαστικό κλάδο.

Θα με ενδιέφερε επίσης η συνεχιζόμενη πρόοδος των δικτύων URBACT που εργάζονται για τη Μεταφορά Καλών Πρακτικών που ενσωματώνουν σημαντικές πτυχές της κυκλικότητας. Το δίκτυο Tropa Verde έχει ως στόχο να μεταφέρει μια καλή πρακτική από την ισπανική πόλη Santiago de Compostela στην ενθάρρυνση των πολιτών να επαναχρησιμοποιούν και να ανακυκλώνουν. Το δίκτυο BioCanteens εργάζεται για τη μεταφορά καλών πρακτικών της γαλλικής πόλης Mouans-Sartoux σε βιώσιμα τοπικά τρόφιμα και τη μείωση των απορριμμάτων τροφίμων.»

Ania Rok

«Είμαι πραγματικά ικανοποιημένη που τα νέα Δίκτυα Σχεδιασμού Δράσης θα καταστήσουν το περιβάλλον ένα πολύ ισχυρότερο θέμα για το URBACT το 2020. Τα δίκτυα που επικεντρώνονται ειδικά στην κυκλική οικονομία και το κλίμα είναι συναρπαστικά νέα θέματα για το URBACT. Μπορούμε να διαδραματίσουμε έναν καθοριστικό ρόλο στην ανταλλαγή παραδειγμάτων και μαθημάτων όχι μόνο από τις μεγαλύτερες πόλεις με την μεγαλύτερη εμπειρία, αλλά και από τις μικρότερες πόλεις και εκείνες που εργάζονται σε διαφορετικό πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένων εκείνων όπου η δράση για το κλίμα δεν είναι τόσο ευνοϊκή σε εθνικό επίπεδο.

Η Marcelline έχει ήδη μιλήσει παραπάνω για ορισμένα δίκτυα που σχετίζονται με την κυκλική οικονομία. Θα ήθελα επίσης να δούμε την πρόοδο που σημειώνεται στο Δίκτυο Σχεδιασμού Δράσης , Zero Carbon Cities, με επικεφαλής πόλη το Μάντσεστερ (Ηνωμένο Βασίλειο), το οποίο επικεντρώνεται στη δράση για το κλίμα και συγκεκριμένα στη δημιουργία επιστημονικών στόχων μείωσης των εκπομπών άνθρακα που συμβάλλουν στο στρατηγικό όραμα της ΕΕ για την ουδετερότητα του άνθρακα μέχρι το 2050.

Θέλω επίσης να αναφέρω το δίκτυο Πόλεις Φιλικές προς τον Τουρισμό (Tourism Friendly Cities), το Δίκτυο Σχεδιασμού Δράσης που συνδέεται με τη Γένοβα της Ιταλίας, το οποίο αποτελεί ένα καλό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο το URBACT μπορεί να αντιμετωπίσει κρίσιμα αστικά θέματα που μπορούν να περάσουν απαρατήρητα μεταξύ άλλων προγραμμάτων. Πρόκειται για τόσες πολλές κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές πτυχές, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικά προσιτής στέγης, της ασφάλειας και της προστασίας, της απασχόλησης, της τοπικής οικονομίας και της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας - με καθοριστικό αντίκτυπο στη βιώσιμη χρήση των τοπικών πόρων και τη διαχείριση των αποβλήτων.