Νέοι καιροί, νέα εργαλεία

Σε μία κλίμακα από το 1-10, πόσο σας άρεσε η περίοδος του απαγορευτικού (lockdown); Πιθανότατα, οι απαντήσεις θα συσσωρευτούν και στα δύο άκρα της κλίμακας, δηλαδή  θα είναι είτε πολύ θετικές, είτε πολύ αρνητικές. Σε αυτήν την εποχή των άκρων, ή αγαπάμε ή μισούμε-τίποτα το ενδιάμεσο. Οι αντιδράσεις στην πανδημία δεν διαφέρουν.

Για πολλούς από εμάς, η μεγαλύτερη αλλαγή κατά τη διάρκεια του απαγορευτικού, ήταν η εξάρτηση σε μεγάλο βαθμό τόσο της επαγγελματικής όσο και της κοινωνικής  ζωής μας στη διαδικτυακή επικοινωνία. Εάν είστε στέλεχος του δήμου, και εργάζεστε από το σπίτι, αυτό μπορεί να επιδεινωθεί τόσο από την αναδιάταξη σε νέα καθήκοντα όσο και την αβεβαιότητα σχετικά με το μέλλον. Για πολλούς, η «Νέα Κανονικότητα» σημαίνει αλλαγές στην οργανωτική δομή μίας εταιρείας και περικοπές στον προϋπολογισμό.

Οι συνέπειες αυτού είναι σημαντικές για το URBACT - και για τη διακρατική συνεργασία γενικότερα. Το URBACT παρέχει χώρο και πόρους για τη συνεργασία των πόλεων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Προσφέρει μια πλατφόρμα αμοιβαίας μάθησης, ανταλλαγής δεξιοτήτων και από-κοινού σχεδιασμό λύσεων. Ενθαρρύνει επίσης τη λιτή καινοτομία και την εφαρμογή μικρής κλίμακας. Πώς θα φαίνεται αυτό το μοντέλο εργασίας καθώς βγαίνουμε από το «σκοτεινό τούνελ  της πανδημίας;»

Δεν είναι και τόσο άσχημα

Ας ξεκινήσουμε εστιάζοντας στα καλά πράγματα. Τα πουλιά τραγουδούν, ο αέρας είναι καθαρότερος και οι ρυθμοί της ζωής είναι πιο χαλαροί. Φυσικά, υπάρχει το μικρό ζήτημα της οικονομίας, αλλά προς το παρόν, ας απολαύσουμε τη στιγμή. Για πολλούς, αυτός είναι ο κόσμος που θέλαμε: λιγότερα αυτοκίνητα, λιγότερα αεροπλάνα και μειωμένες βιομηχανικές εκπομπές. Μόνο που δεν είναι ακριβώς όπως τα σχεδιάσαμε να φτάσουμε εκεί. Αυτό είναι πραγματικά μια στιγμή στην οποία «πρέπει να προσέξετε τι εύχεστε».

Αλλά η πραγματικότητα είναι ότι το status quo ante (η προηγούμενη κατάσταση) δεν ήταν ποτέ μια βιώσιμη επιλογή. Εάν τα βασικά μηνύματα από τη Συμφωνία του Παρισιού δεν ήταν ήδη αρκετά, η Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ υπογράμμισε την ένταση μεταξύ του τι πρέπει να κάνουμε και του τρόπου με τον οποίο συμπεριφερόμαστε. Ακόμα κι αν μπορέσουμε να επιστρέψουμε στην παλιά μας ζωή, έχουμε καθήκον να αποφύγουμε να το κάνουμε αυτό: καθήκον προς τον πλανήτη, για τις κοινότητές μας και τις επόμενες γενιές.

Τι σημαίνει όμως αυτό για τα διακρατικά δίκτυα πόλεων του URBACT; Βραχυπρόθεσμα σημαίνει επανεξέταση και επαναπρογραμματισμό. Όσον αφορά τα διεθνή ταξίδια, μπορούμε να πούμε εις το επανιδείν μέχρι το 2020. Για τα 46 τρέχοντα δίκτυα πόλεων, αυτό περιλαμβάνει πολλή δημιουργική σκέψη σχετικά με τις μεθόδους εργασίας. Πώς μπορούμε να διατηρήσουμε τη δυναμική της συνεργασίας χωρίς τις προγραμματισμένες δια ζώσης συναντήσεις;

Για το πρόγραμμα αυτό απαιτήθηκε να ληφθούν κάποιες δύσκολες αποφάσεις, όπως η ακύρωση του Θερινού Πανεπιστημίου του URBACT (URBACT Summer University -USU) στο Ντουμπρόβνικ. Αυτή η μοναδική εκδήλωση ανάπτυξης δεξιοτήτων, που συγκεντρώνει 500 επαγγελματίες URBACT από όλη την Ευρώπη, παρέχει τα μεθοδολογικά θεμέλια και τη βάση δικτύου για τα δίκτυα σχεδιασμού δράσης μας.

Αλλά δεν είναι η ώρα να σκεφτούμε αυτά που έχουμε χάσει. Όπως όλες οι στιγμές μίας κρίσης, τόσο οι νικητές όσο και οι ηττημένοι θα βγουν από τα «ερείπια» αυτής της εμπειρίας. Όσοι μπορούν να εφαρμόσουν τα βασικά μαθήματα πιο αποτελεσματικά θα είναι αυτοί που θα επωφεληθούν περισσότερο. Για το URBACT, το τίμημα είναι να επαναπροσδιορίσουμε την έννοια της διακρατικής συνεργασίας στην Ευρώπη με τρόπο που να είναι πιο συνεπής με τους περιβαλλοντικούς μας στόχους . Εάν μη τι άλλο η εμπειρία του COVID-19 μάς διδάσκει κάτι, πρέπει να είναι η ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στις ανάγκες του πλανήτη από οτιδήποτε άλλο.

Μήπως έρχεται το τέλος της διακρατικής συνεργασίας όπως το γνωρίζουμε;

Αυτό δεν σημαίνει το τέλος της διακρατικής συνεργασίας μεταξύ των πόλεων της Ευρώπης. Ωστόσο, θα πρέπει να σημαίνει το τέλος αμέτρητων αεροπορικών ταξιδιών επιδοτούμενων από το κράτος σε ολόκληρη την ήπειρο. Ταυτόχρονα, δεν σηματοδοτεί το τέλος των προσωπικών συναντήσεων. Ως άνθρωποι, χρειαζόμαστε αυτές τις προσωπικές επαφές, και η συνεργασία έχει να κάνει με ισχυρές εργασιακές σχέσεις. Μια διαδικτυακή συνάντηση μέσω Zoom με κάποιον που έχετε ήδη γνωρίσει στην πραγματική ζωή, είναι εντελώς διαφορετική από την ανταλλαγή απόψεων με έναν ξένο μέσω μιας οθόνης.

Τους επόμενους μήνες - ίσως χρόνια - θα έρθουμε αντιμέτωποι με ό, τι κι αν είναι το νέο μοντέλο διακρατικής συνεργασίας. Αυτό είναι πιθανό να είναι μια συνδυασμένη προσέγγιση που συνδυάζει πολύ λιγότερες δια ζώσης συναντήσεις με έναν αυξανόμενο αριθμό διαδικτυακών συνεργατικών ανταλλαγών. Από τη μία πλευρά, αυτό μπορεί να μην αρέσει σε μερικούς ανθρώπους, για παράδειγμα, όσοι απολαμβάνουν την οικονομική εμπειρία αεροπορικών ταξιδιών. Αλλά από την άλλη, πολλοί άλλοι θα καλωσορίσουν αυτή την αλλαγή: όπως άτομα με αναπηρίες και άτομα με ανάλογες ευθύνες.

Πώς μπορεί να συμβεί αυτό;

Εάν η νέα σας ζωή είναι διαδικτυακές συναντήσεις με μονότονες ομιλίες, τότε μάλλον φοβάστε τα χειρότερα. Στην πραγματικότητα, το επιτυχές μέλλον της διακρατικής συνεργασίας εξαρτάται από την ικανότητά μας να κάνουμε κάτι καλύτερο από αυτό. Πολύ καλύτερα.

Στις 4 και 5 Ιουνίου 2020, η διαδικτυακή συνάντηση των Δικτύων Σχεδιασμού Δράσης (APNs) για τη φάση ΙΙ συγκέντρωσε περίπου 100 άτομα από όλη την Ευρώπη. Η ομάδα του URBACT επανασχέδιασε τη συνάντηση για ένα διαδικτυακό περιβάλλον. Αυτό περιελάμβανε τη συντόμευση των συνεδριών για να επικεντρωθεί στα βασικά, επιτρέποντας στους συμμετέχοντες να βρίσκονται μεταξύ ενός και έως και 23 εικονικών δωματίων, ακόμη και να δοκιμάσουν νέα διαδικτυακά εργαλεία. Ήταν αυτό μία δοκιμή για το πώς θα μπορούσε να μοιάζει η μελλοντική συνεργασία;

Συνολικά, οι συμμετέχοντες ήταν θετικοί σχετικά με τη συνάντηση και τις δυνατότητες που προσφέρει η ψηφιακή τεχνολογία. Η Fabiana, επικεφαλής συνεργάτης του δικτύου Healthy Cities , είπε: «Προτιμώ τις δια ζώσης συναντήσεις, αλλά έχω εξοικειωθεί με αυτήν τη νέα κατάσταση».

Αναγνωρίστηκε επίσης ότι το URBACT έχει βασικό, καταλυτικό ρόλο εδώ. Η Patrizia, επικεφαλής συνεργάτης του δικτύου Thriving Streets , δήλωσε: «Το URBACT αφορά πολύ τις αλληλεπιδράσεις, τις ανταλλαγές, την κοινή χρήση, τις σχέσεις: δεν είναι μόνο θέμα χρήσης πλατφορμών, αλλά και κοινωνικής καινοτομίας, λαμβάνοντας τώρα υπόψη το ψηφιακό χάσμα, απαντώντας σε νέους τρόπους που σχετίζονται μεταξύ μας, νέους τρόπους για να κάνουμε πράγματα, να οργανώνουμε και επίσης να σκεφτούμε».

Κατά τα τελευταία δέκα χρόνια, το πρόγραμμα έγινε γνωστό για την εφαρμογή των αρχών της συμμετοχής και της διαδραστικότητας στα δίκτυά του. Παρεμβάσεις όπως το Θερινό Πανεπιστήμιο (Summer University) ήταν ζωτικής σημασίας για τη μετάδοση αυτού του μηνύματος και τη δυνατότητα των στελεχών του Δήμου να εφαρμόσουν αυτές τις αρχές στην πράξη. Με αυτόν τον τρόπο, το πρόγραμμα έχει δημιουργήσει ισχυρές αξιόπιστες σχέσεις σε κάθε γωνιά της ηπείρου - και με πόλεις όλων των μεγεθών. Το URBACT μπορεί τώρα να βελτιστοποιήσει αυτά τα αξιόπιστα δίκτυα για να υποστηρίξει τη μετάβαση στην επόμενη γενιά αστικής συνεργασίας στην Ευρώπη.

Ναι, υπάρχουν σημαντικά εμπόδια σε αυτό: από τη μία πλευρά, η επιφυλακτικότητα των δημόσιων αρχών γύρω από τις ψηφιακές πλατφόρμες και από την άλλη, η έλλειψη εξοικείωσης με τα νέα εργαλεία. Ωστόσο, τα εμπόδια αυτά δεν είναι ανυπέρβλητα.

Το ξέρατε αυτό;…Τα ψηφιακά εργαλεία ήταν εδώ εξαρχής!!

Οι ψηφιακές πλατφόρμες και τα εργαλεία είναι ήδη σε ισχύ. Πράγματι, υπήρχαν εδώ και αρκετό καιρό, αλλά μέχρι πρόσφατα είχαμε επιλέξει να τα εκμεταλλευτούμε. Αντ 'αυτού, έχουμε ταξιδέψει με αεροπλάνα και, στην καλύτερη περίπτωση, χρησιμοποιήσαμε τα ψηφιακά εργαλεία απλά ως  τηλέφωνα. Αυτή είναι η μεγάλη μας στιγμή, καθώς συνειδητοποιούμε ότι η αυξανόμενη γκάμα ψηφιακών προϊόντων μας επιτρέπει να κάνουμε σχεδόν ό, τι κάνουμε και στις δια ζώσης συναντήσεις - και πολλά άλλα ακόμα.

Το URBACT ήδη πρωτοπορεί όσον αφορά σε αυτή την αλλαγή. Το πρόγραμμα σχεδιάζει μια σειρά πόρων για την υποστήριξη των δικτύων του προκειμένου να  βελτιστοποιήσει τα ψηφιακά εργαλεία για συνεργασία. Αυτό περιλαμβάνει τη διαγνωστική έρευνα για την αυξανόμενη γκάμα πλατφορμών και εργαλείων. Περιλαμβάνει επίσης έρευνα σχετικά με τις ικανότητες που απαιτούνται για το σχεδιασμό και τη διευκόλυνση επιτυχημένων διαδικτυακών εκδηλώσεων. Για το URBACT, αυτό σημαίνει συνεδρίες με σαφείς στόχους που διαχειρίζονται καλά, είναι ιδιαίτερα συμμετοχικές - και επίσης ευχάριστες.

Δεν θα προσποιηθούμε ότι έχουμε φτάσει εκεί. Αυτό παραμένει σε εξέλιξη. Ο επανασχεδιασμός του Θερινού Πανεπιστημίου ως ψηφιακή εμπειρία και η επερχόμενη διαδικτυακή «εργαλειοθήκη» μας είναι σημαντικά στοιχεία αυτού. Όπως είναι και οι πόροι του προγράμματος για την υποστήριξη και τη δημιουργία δεξιοτήτων για διαδικτυακή διευκόλυνση. Βρισκόμαστε στους πρόποδες μίας μακράς «ανάβασης» μπροστά μας.

Αυτό που είναι σημαντικό ωστόσο είναι ότι αναγνωρίζουμε ότι η επιστροφή δεν είναι επιλογή. Με ένα θετικό πλαίσιο, αυτή η κρίση βοήθησε να δείξει το δρόμο μπροστά, όχι μόνο όσον αφορά τη βραχυπρόθεσμη αντίδραση στην πανδημία. Το μήνυμα είναι σαφές: πρέπει να αναδιαμορφώσουμε το μοντέλο εργασίας μας για να είναι βιώσιμο και συνεπές με τις προτεραιότητες πολιτικής που ορίζονται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Πόλεις της Ευρώπης, είστε μαζί μας;