Μετάβαση από το Lockdown στην Υβριδική Εργασία

Το «βάπτισμα του πυρός» θα ήταν μια λογική περιγραφή για την εμπειρία που ζήσαμε: από τις ξαφνικές, νέες συνθήκες ζωής με περιορισμούς και απαγορεύσεις στις μετακινήσεις μας (το γνωστό σε όλους μας lockdown) έως μια γρήγορη μετάβαση στην τηλεργασία, συχνά χωρίς να διαθέτουμε την κατάλληλη τεχνική υποδομή στο σπίτι. Δουλεύοντας κάποιος στο iPad mini πάνω σε μία σιδερώστρα δεν είναι ακριβώς το ιδανικό γραφείο στο σπίτι!

Αυτή η μετάβαση δεν ήταν το ίδιο εύκολη για όλους, σε καμία περίπτωση. Ωστόσο, πολλοί από εμάς, έχουμε αλλάξει τις εργασιακές μας συνήθειες και τα εργαλεία της εργασίας μας για να λειτουργούμε αρκετά αποτελεσματικά (λίγο πολύ!) σε αυτή τη «νέα κανονικότητα». Αλλά αυτή η νέα κανονικότητα δεν είναι μία σταθερή κατάσταση. Αλλάζει, επανέρχεται πίσω στην παλαιότερη κατάσταση…

Καθώς χαλαρώνουν τα μέτρα του απαγορευτικού (lockdown), αίρονται οι περιορισμοί, ανοίγουν οι χώροι εργασίας και η κοινωνική ζωή επιστρέφει με δια ζώσης συναντήσεις σε μπαρ και εστιατόρια αντί για συναντήσεις στο Zoom και το FaceTime.  Προχωράμε σε μια νέα φάση: την  «Υβριδική» φάση. Αυτό μοιάζει να είναι πιο δύσκολο με πολλούς τρόπους από την καθαρά ψηφιακή φάση που σταδιακά αφήνουμε πίσω μας. Με αυτόν τον υβριδικό ή «συνδυασμένο» τρόπο εργασίας, οι κίνδυνοι και οι προκλήσεις είναι λιγότερο προφανείς, πιο ασαφείς. (Και δεν αναφέρομαι στους κινδύνους για την υγεία που ενέχει ο ιός που εξακολουθεί να υπάρχει).

Η αλλαγή μας σε εικονικές μεθόδους εργασίας για να συνεχίσουμε τα πράγματα κατά τη διάρκεια του lockdown ήταν απόλυτη ανάγκη. Είχαμε λίγες επιλογές για αυτό: είτε θα μπορούσαμε να εργαστούμε ψηφιακά είτε όχι. Αυτή ήταν η σκληρή και άμεση επιλογή με την οποία ήρθαμε αντιμέτωποι πολλοί από εμάς. Όσοι από εμάς για τους οποίους η ψηφιακή εργασία ήταν μια επιλογή έπρεπε να κάνουν τη μετάβαση γρήγορα. Για όσους σαν κι εμένα, που δούλευα μέσω τηλεργασίας με ομάδες, από το σπίτι για μεγάλο μέρος του χρόνου μου και για πολλά χρόνια, αυτό δεν ήταν μια τεράστια αλλαγή. Αλλά για άλλους, ήταν κάτι εντελώς καινούργιο. Ωστόσο, ένα πράγμα ήταν το ίδιο. Είχαμε ελάχιστες επιλογές, ελάχιστα περιθώρια για συζήτηση.

Η υβριδική φάση υπόσχεται να είναι πολύ λιγότερο ξεκάθαρη. Θα υπάρξουν περισσότερες επιλογές, περισσότερα «γκρίζα σημεία» με υποκειμενικές απαντήσεις. Οι εργοδότες, οι οποίοι απασχολούν προσωπικό στο γραφείο θα λαμβάνουν όλες τις αποφάσεις σχετικά με το εάν, πότε και πώς θα φέρουν τους ανθρώπους πίσω στα κτίρια τους. Οι επαγγελματικές και κοινωνικές ομάδες θα εξετάσουν και οι δύο το ενδεχόμενο πότε μπορούν να συναντηθούν ξανά είτε για να εργαστούν είτε για να παίξουν μαζί αυτοπροσώπως. Οι απαντήσεις δεν είναι τόσο ξεκάθαρες όσο στην κρίση του lockdown, όταν έπρεπε να γίνουν γρήγορα επιλογές, με την τηλεργασία να είναι συχνά η μόνη απάντηση.

Η πραγματικότητα της συνεχιζόμενης τήρησης της κοινωνικής απόστασης σημαίνει τώρα ότι οι πιθανότητες να επιστρέψουν όλοι μαζί και στο εσωτερικό περιβάλλον είναι μικρές προς το παρόν. Κάποιοι θα είναι στο γραφείο, μερικοί θα εργάζονται από το σπίτι. Αυτό μπορεί να διαφέρει από μέρα σε μέρα και από περιβάλλον σε περιβάλλον. Καθώς προχωρούμε μαζικά στην υβριδική φάση, όπου πρέπει να έχουμε ένα αναμεμειγμένο μοντέλο και να συνδυάσουμε την ψηφιακή τηλεργασία με την εργασία μέσω φυσικής παρουσίας.

Μια μεγάλη διαφορά εδώ είναι ότι η συνεργασία με ομάδες που δουλεύουν αποκλειστικά μέσω τηλεργασίας απαιτεί ένα μόνο ενιαίο σύνολο των πρακτικών και των διεπαφών - όλοι είναι στην ίδια (εξ αποστάσεως!) βάρκα. Ωστόσο, η συνεργασία και η διαχείριση ομάδων σε ένα υβριδικό μοντέλο, με ορισμένα άτομα να είναι παρόντα και κάποια σε καθεστώς τηλεργασίας, απαιτεί τουλάχιστον δύο σετ πρακτικών: μία για εκείνους που δουλεύουν από το σπίτι και μία για εκείνους που είναι παρόντες στο χώρο εργασίας.

Επιπλέον, εάν οι ομάδες τηλεργασίας αλλάζουν από μέρα σε μέρα, πώς διαχειριζόμαστε ομαλά τη μετάβαση; Εάν παραμείνουν οι ίδιες, πώς διασφαλίζουμε την ισότητα και την ένταξη στις ομάδες μας; Αυτοί οι άνθρωποι που εργάζονται πάντα στο σπίτι θα έχουν λιγότερη πρόσβαση στους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων, και έτσι κινδυνεύουν να χάσουν άσκηση επιρροής ή να παραβλεφθούν για ευκαιρίες επαγγελματικής ανέλιξης; Ή μήπως αυτοί που είναι πάντα στο γραφείο θα είναι λιγότερο παραγωγικοί από εκείνους στο σπίτι, επειδή οι άνθρωποι συνεχίζουν να τους ενοχλούν; Η λίστα συνεχίζεται….

Αλλά αυτά δεν είναι νέα ερωτήματα. Πολλοί οργανισμοί (τόσο δημόσιοι όσο και ιδιωτικοί) έχουν λειτουργήσει με υβριδικές ομάδες τηλεργασίας για κάποιο χρονικό διάστημα και έπρεπε να αντιμετωπίσουν αυτές τις προκλήσεις (βεβαίως, όχι πάντα με επιτυχία). Όμως όσοι έχουν μια διάθεση απέναντι στη φυσική παρουσία στο χώρο εργασίας τους θα έρθουν αντιμέτωποι αναμφίβολα με μια συνεχιζόμενη ομάδα εργαζομένων με καθεστώς τηλεργασίας όταν ορισμένοι μπορούν να είναι παρόντες. Εκείνοι που δεν τους άρεσε η καθημερινή τους μετακίνηση και η ένταση των μεγάλων γραφείων θα αντισταθούν στην γρήγορη επαναδημιουργία φυσικών χώρων γραφείων. Δεν υπάρχει ένα σύνολο προτιμήσεων. Ωστόσο, η συνεχιζόμενη υβριδική φύση στην εργασία σίγουρα θα φέρει εσωτερικές προκαταλήψεις, και γρηγορότερα από ό, τι εάν μεταβείτε σε ένα υβριδικό μοντέλο υπό «κανονικές» συνθήκες (όταν τουλάχιστον θα υπήρχε ένας στρατηγικός στόχος και λογική, και όχι απλώς μια επιτακτική ανάγκη).

Όσον αφορά τη διευκόλυνση των δραστηριοτήτων, οι υβριδικές ομάδες θέτουν περισσότερες προκλήσεις από την ενιαία μορφή εργασίας με όλους να εργάζονται μεμονωμένα σε μια απομακρυσμένη συσκευή ή όλοι σε ένα δωμάτιο μαζί. Η ύπαρξη επαγγελματικών εργαλείων τηλεδιάσκεψης και διαδραστικών πινάκων μπορεί να κάνει τα υβριδικά εργαστήρια εξίσου αποτελεσματικά με τα εργαστήρια μίας συγκεκριμένης τοποθεσίας. Αλλά αυτός ο εξοπλισμός είναι ακριβός και οι περισσότεροι από εμάς δεν θα έχουν πρόσβαση σε αυτά τα πράγματα. Πώς δουλεύουμε αποτελεσματικά με υβριδικές ομάδες, χρησιμοποιώντας τα εργαλεία που διαθέτουμε σε έναν τυπικό φορητό υπολογιστή, για παράδειγμα;

Δεν είναι αδύνατο και βλέπουμε γρήγορα ότι ορισμένα εργαλεία τηλεργασίας μπορούν να είναι πολύ αποτελεσματικά στο διαδίκτυο, αλλά και όταν χρησιμοποιούνται σε μια δια ζώσης συνάντηση (για παράδειγμα, προβάλλοντας έναν διαδικτυακό πίνακα στον τοίχο και χρησιμοποιώντας φορητούς υπολογιστές ή τηλέφωνα ως τρόπο αλληλεπίδρασης με αυτό, αντί για στυλό και σημειώματα). Είναι μια αλλαγή στις μεθόδους εργασίας, αλλά όχι απαραίτητα μια ανεπιθύμητη.

Ενώ αυτή η περίοδος ήταν δύσκολη, μας έδειξε επίσης νέες δυνατότητες. Πράγματα που προηγουμένως «δεν μπορούσαν να γίνουν» έχουν επιτευχθεί. Και μόνο μέσα σε λίγες εβδομάδες, όχι χρόνια. Και με αυτό, βλέπουμε νέες δυνατότητες για το πώς θα μπορούσαμε να εργαστούμε στο μέλλον.

Αυτό που πρέπει να θυμόμαστε τώρα είναι ότι πρέπει να σχεδιάσουμε για ένα μοντέλο υβριδικής εργασίας. Ένα διαδικτυακό εργαστήριο όπου μερικοί συμμετέχοντες βρίσκονται όλοι στο ίδιο δωμάτιο και κάποιοι χωριστά σε απομακρυσμένους φορητούς υπολογιστές απαιτεί ελαφρώς διαφορετικές μεθόδους από ό, τι για ένα εργαστήριο όπου όλοι δουλεύουν μέσω τηλεργασίας. Αλληλεπίδραση, προβολή, στυλ αλληλεπίδρασης με ανθρώπους - όλα αυτά διαφέρουν στα δύο διαφορετικά περιβάλλοντα. Πρέπει να το θυμόμαστε αυτό και να σχεδιάζουμε ρητά για την ανάμιξη και των δύο πλαισίων .

 Το ίδιο ισχύει για τις περισσότερες υβριδικές εργασιακές δραστηριότητες. Με τον ίδιο τρόπο που έπρεπε να προσαρμοστούμε για εντελώς απομακρυσμένη εργασία κατά τη διάρκεια του lockdown, έτσι πρέπει να προσαρμόσουμε ξανά την προσέγγισή μας εάν θέλουμε να πετύχουμε στην υβριδική φάση. Δεν πρέπει να επιστρέψουμε στην προσπάθεια να δουλεύουμε σαν να είμαστε όλοι πίσω στο γραφείο. Ομοίως, δεν πρέπει να αντιμετωπίζουμε την κατάσταση σαν να είμαστε όλοι απομονωμένοι σε συνθήκες περιορισμού.

Πρέπει να προσεγγίσουμε σκόπιμα αυτήν την υβριδική φάση, λαμβάνοντας πάντα υπόψη με ποιον συνεργαζόμαστε και το τρέχον πλαίσιο. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι το πλαίσιο μπορεί να αλλάξει από τη μια μέρα στην άλλη. Τα μικτά μοτίβα εργασίας, οι τοπικοί αποκλεισμοί, η άρση των περιορισμών θα αλλάξουν όλα τη φύση της υβριδικής εργασίας μας με την πάροδο του χρόνου.

Πρέπει να σχεδιάσουμε για αυτό και να προσαρμοζόμαστε καθώς προχωράμε . Αν δεν το κάνουμε, διακινδυνεύουμε να είμαστε ευτυχείς που έχουμε τελικά βγει από την ταλαιπωρία του lockdown, μόνο για να διαπιστώσουμε ότι βρισκόμαστε μεταξύ σφύρας και άκμονος.

Ο εφησυχασμός σημαίνει ότι τα δάχτυλά μας «καίγονται» από την υβριδική φάση. Αλλά με λίγη προνοητικότητα και σχεδιασμό των αλληλεπιδράσεών μας, μπορούμε να το αποφύγουμε. Ας βεβαιωθούμε ότι βαδίζουμε προσεκτικά και συνετά καθώς βγαίνουμε από αυτή την κατάσταση.