Εμπνευσμένες ιδέες για στέγαση!

Σε όλη την Ευρώπη οι πόλεις πιέζονται να βρουν οικονομικά προσιτές και επαρκείς λύσεις για τη στέγαση των κατοίκων τους. Από το 2013, τo βραβείο European Responsible Housing Awards (ERHA) αποτελεί μια συναρπαστική ευκαιρία για τις τοπικές αρχές, τις πόλεις URBACT και όχι μόνο, να ανακαλύψουν νέες ιδέες και πρακτικές για την αντιμετώπιση των στεγαστικών προκλήσεων. Η φετινή έκδοση δεν αποτέλεσε εξαίρεση.

Τον περασμένο Ιούνιο περισσότεροι από 180 εργολάβοι κοινωνικής και οικονομικά προσιτής στέγασης, εκπρόσωποι οργανώσεων ενοικιαστών, φορείς χάραξης πολιτικής και ακαδημαϊκοί γιόρτασαν την τελετή ERHA 2022, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Ελσίνκι (Φιλανδία) κατά τη διάρκεια του Διεθνούς Φεστιβάλ Κοινωνικής Στέγασης. Αυτή είναι η ευκαιρία για να αναδειχτούν κατοικίες και υπηρεσίες καλής ποιότητας που ανταποκρίνονται σε ποικίλες ανάγκες και, κατά συνέπεια, ενδυναμώνουν την κοινωνία των πολιτών δίνοντας καλά παραδείγματα.

Ο οργανισμός πίσω από τα βραβεία, η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία για την Υπεύθυνη Στέγαση, συντονίζεται από την DELPHIS - μια επαγγελματική μη κερδοσκοπική ένωση που συγκεντρώνει 26 μη κερδοσκοπικές εταιρείες κοινωνικής στέγασης - την Housing Europe και τη Διεθνή Ένωση Ενοικιαστών . Η πρωτοβουλία συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (DG Enterprise) και τα βραβεία απονέμονται στις πόλεις σύμφωνα με έναν κώδικα δεοντολογίας, χρησιμοποιώντας μια σειρά από κατηγορίες. Οι φετινοί νικητές αποτελούν απόδειξη του τρόπου με τον οποίο η στέγαση μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μοχλός πίεσης για τη μεταμόρφωση συνοικιών και γειτονιών.

Ας ρίξουμε μια ματιά στους νικητές του 2022!

Ο νικητής στην κατηγορία "Δίκαιη χρηματοδότηση για την οικονομική προσιτότητα της στέγασης" ήταν το Yes We Rent! ένα έργο στο Mataró (Ισπανία) που χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα Urban Innovative Actions, το οποίο αντιμετωπίζει μια διπλή πρόκληση: "άνθρωποι χωρίς διαμερίσματα και διαμερίσματα χωρίς ανθρώπους". Σε ένα πλαίσιο μεγάλης απορρύθμισης της αγοράς κατοικίας και δραματικής έλλειψης προσιτών κατοικιών, το έργο επιδιώκει να δημιουργήσει ένα προσιτό απόθεμα κατοικιών που απευθύνεται σε νοικοκυριά μεσαίου εισοδήματος χρησιμοποιώντας ακίνητα που είναι εκτός αγοράς και έχουν μείνει κενά.

Το πρόγραμμα " Yes we rent! " υλοποιείται από τον δήμο Mataró σε συνεργασία με την επαρχιακή αρχή της Βαρκελώνης, ΜΚΟ και ερευνητικά ινστιτούτα, με προϋπολογισμό 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το πρόγραμμα προσφέρει στους ιδιοκτήτες σταθερό εγγυημένο ενοίκιο, καθώς και οικονομική και οργανωτική υποστήριξη για την ανακαίνιση των ακινήτων, δίνοντάς τους κίνητρα για να νοικιάσουν τα διαμερίσματά τους σε κόστος χαμηλότερο από τις τιμές της αγοράς. Παράλληλα, το έργο δοκίμασε ένα οργανωτικό μοντέλο ενός συνεταιρισμού πολλών ενδιαφερομένων, ο οποίος μπορεί να χρηματοδοτηθεί και να ελεγχθεί από το δημόσιο. Οι ενοικιαστές εκπαιδεύονται και ενθαρρύνονται να συμμετέχουν στην αυτοβοήθεια, την ενδυνάμωση, τη συνδιαμόρφωση υπηρεσιών στέγασης και για τον εντοπισμό νέων πιθανών ευκαιριών στέγασης για άλλους ανθρώπους.

Πηγή: Urban Innovative Actions

Το κοινοτικό έργο Garloch βραβεύτηκε στην κατηγορία "Περισσότερο από μια στέγη - υποστήριξη κοινοτήτων ίσων ευκαιριών". Το έργο πραγματοποιείται στην περιοχή Achtercairn στο Garloch (Ηνωμένο Βασίλειο) και αποτελεί μία καλή πρακτική αγροτικής αναγέννησης σε μια κοινότητα των ορεινών περιοχών. Καθοδηγείται από τις ανάγκες της κοινότητας και διευθύνεται από το Communities Housing Trust. Στόχος του είναι να μετατρέψει την πρώην εγκαταλελειμμένη περιοχή στο κέντρο του χωριού εφαρμόζοντας μικτή ανάπτυξη, συνδυάζοντας οικονομικά προσιτές κατοικίες με κοινωνικές, εμπορικές και εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις. Αυτό το έργο που καθοδηγείται από την κοινότητα περιλαμβάνει 25 εξαιρετικά ενεργειακά αποδοτικές κατοικίες, οι οποίες κατασκευάστηκαν με βιώσιμα υλικά. Η πρωτοβουλία περιλαμβάνει κοινωνικές μισθώσεις, χαμηλού κόστους ιδιοκατοίκηση και ενοικίαση προς αγορά. Το έργο περιλαμβάνει επίσης τη δημιουργία καταστημάτων, εμπορικών χώρων και του κέντρου GALE - ενός κόμβου τουριστικών πληροφοριών που προσελκύει πάνω από 40.000 επισκέπτες ετησίως.

Από τη μία πλευρά τα στεγαστικά μέσα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αψηφήσουν τη συρρίκνωση του πληθυσμού, όπως συμβαίνει στην περίπτωση του Gairlach, όπου προσελκύονται νέοι κάτοικοι και οι ντόπιοι εμποδίζονται να μετακομίσουν αλλού, και από την άλλη τα μέτρα για την προσιτή στέγαση μπορούν επίσης να αποτελέσουν σημαντικό σύμμαχο για τις πόλεις που συνωστίζονται. Για παράδειγμα, στο Παρίσι (FR), μια από τις πιο πυκνοκατοικημένες πόλεις της Ευρώπης, αχρησιμοποίητα κτίρια γραφείων μετατράπηκαν σε οικονομικά προσιτά διαμερίσματα για φοιτητές. Έτσι γεννήθηκε η φοιτητική κατοικία Bertelotte.

Ο νικητής της κατηγορίας "Ηγέτες της καινοτομίας, φορείς της δίκαιης ενεργειακής μετάβασης" είναι το αποτέλεσμα της διαδικασίας αναβάθμισης και μετατροπής ενός κτιρίου γραφείων σε φοιτητική εστία. Αριθμεί 139 μονάδες, τις οποίες διαχειρίζονται το Paris Habitat και το CROUS. Το έργο χρησιμοποίησε με επιτυχία υλικά βιολογικής προέλευσης και εφάρμοσε στην πράξη τις αρχές της κυκλικής οικονομίας. Η διαδικασία πίσω από τη φοιτητική κατοικία Bertelotte ήταν μια ευκαιρία για την πόλη του Παρισιού να πειραματιστεί και να καινοτομήσει. Αποτελεί σημείο καμπής για το Paris Habitat όσον αφορά την οικολογική κατασκευή και τις δεσμεύσεις για την κλιματική δράση.

Πηγή: Paris Habitat

Το βραβείο για την κατηγορία "Οικοδόμηση στρατηγικών συμμαχιών, προώθηση της συμμετοχής της κοινότητας" δόθηκε στο περιφερειακό έργο του Himmerland Boligforening στο Aalborg (Δανία). Συνίσταται στην ενδυνάμωση των ενοικιαστών να συνδιαμορφώνουν την αλλαγή σε τοπικό επίπεδο, στην προσέλκυση νέων κατοίκων και στην προώθηση πρωτοβουλιών αστικής ανανέωσης. Αυτό περιλαμβάνει μια εκτεταμένη ανακαίνιση συνολικά 1.000 κατοικιών που κατανέμονται στην περιοχή. Ως αποτέλεσμα της ανακαίνισης, οι κάτοικοι είδαν έως και 50% μείωση στη χρήση ενέργειας. Το αποτέλεσμα αυτό ωφέλησε το περιβάλλον, καθώς και το πορτοφόλι και τις συνθήκες διαβίωσης των ενοίκων.

Τέλος, νικητής στην κατηγορία "Κάνοντας το παραπάνω βήμα σε εξαιρετικές περιστάσεις" αναδείχθηκε το έργο Arriving Home, μια βιώσιμη πρωτοβουλία στη Βιέννη (Αυστρία) για την καταπολέμηση των αστέγων και την αντιμετώπιση της κρίσης του Covid-19. Η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί σύμπραξη με την GBV - Ένωση Μη Κερδοσκοπικών Οικοδομικών Συνδέσμων, την BAWO - Ομοσπονδιακή Ομάδα Εργασίας για τη Βοήθεια Αστέγων και το Υπουργείο Κοινωνικών Υποθέσεων. Απευθύνεται σε άτομα που αντιμετώπισαν οικονομικές δυσκολίες λόγω της πανδημίας και, δυστυχώς, έχασαν τα σπίτια τους ή κινδύνευαν να μείνουν άστεγα. Το σχέδιο αποσκοπεί στην επίλυση του ζητήματος με τη χρηματοδότηση των προκαταβολών των ενοικιαστών και την κατανομή των διαμερισμάτων με συμμετοχικό τρόπο.

Η δέσμευση του URBACT να υποστηρίξει τις πόλεις να βρουν λύσεις για επαρκή και οικονομικά προσιτή στέγαση είναι ισχυρότερη από ποτέ. Το πρόγραμμα υποστήριξε τις καλές πρακτικές του ERHA και εγώ, ως εμπειρογνώμονας του URBACT, είχα τη χαρά να συμμετάσχω στην κριτική επιτροπή του 2022- μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες για τους νικητές του ERHA στο Εγχειρίδιο Βραβείου 2022. Επιπλέον, πριν από ένα χρόνο το URBACT ένωσε τις δυνάμεις του με τις Αστικές Καινοτόμες Δράσεις (UIA) για να επανεξετάσει και να αντιμετωπίσει το ζήτημα του δικαιώματος στη στέγαση, αξιοποιώντας τις εμπειρίες των πόλεων, όπως την εμπειρία των εταίρων από το δίκτυο ROOF, το οποίο στοχεύει στον τερματισμό της έλλειψης στέγης. Πρόσφατα, διοργανώθηκε μια διαδικτυακή εκδήλωση για το φύλο και τη στέγαση.

Υπό το φως της έναρξης του URBACT IV και της επικείμενης πρόσκλησης για δίκτυα σχεδιασμού δράσης αυτό το φθινόπωρο, προσωπικά ανυπομονώ να δω νέες προτάσεις από τις πόλεις για την αντιμετώπιση των κρίσιμων προκλήσεων που αφορούν τη στέγαση.

Ενδιαφέρεστε για το θέμα της στέγασης; Μπορείτε να βρείτε περισσότερες ιστορίες για το θέμα εδώ.

 Υποβλήθηκε από τη Laura Colini στις 02 Αυγούστου 2022